Kamulaştırma süreci sadece bir bedel ödemesinden ibaret değildir. 📄 Resmî işlemler, bilirkişi ücretleri, tapu harçları gibi birçok yargısal ve idari masraf da sürecin parçasıdır.
Peki bu giderleri kim karşılar? Yanıtı Kamulaştırma Kanunu’nun 29. maddesi veriyor. 👇
⚖️ MADDE 29 – Giderler Kimden Tahsil Edilir?
📜 Mevzuatın Açık Hükmü:
“10. madde uyarınca mahkeme heyetinin harcırahları,
15. madde uyarınca belirlenen bilirkişi ücretleri,
Keşifte dinlenen muhtarın ücretleri,
Tapu harçları ve bu Kanunun gerektirdiği diğer giderler
➤ Kamulaştırmayı yapan idarece ödenir.”
🧾 Hangi Giderler Bu Kapsama Girer?
| 💼 Gider Türü | 📝 Açıklama |
|---|---|
| 👨⚖️ Mahkeme Harcırahı | Hakim ve heyetin görevlendirme masrafları |
| 🧑🔬 Bilirkişi Ücreti | Değer tespiti yapan uzmanların ücreti |
| 🧑🌾 Muhtar Ücreti | Taşınmazın bulunduğu mahalle/köy muhtarının keşifte dinlenmesi için ödenen ücret |
| 🏛️ Tapu Harcı | Tescil işlemleri sırasında ödenen harçlar |
| 🧾 Diğer Kanuni Giderler | Tebligat, keşif, kıymet takdiri vb. işlem masrafları |
🏗️ Kim Öder? Malik mi, İdare mi?
🟥 Mal sahibi ödemez.
✅ Kamulaştırmayı yapan idare, tüm bu hukuki ve idari masrafları karşılamakla yükümlüdür.
💡 Bu durum, malikin hak kaybı yaşamaması ve kamulaştırmanın kamu hizmeti için yapıldığı gerçeğiyle uyumludur.
📌 Pratik Örnek:
📍 Bir belediye, yeni bir yol için bir arsayı kamulaştırıyor.
- Mahkeme bilirkişi tayin ediyor ✅
- Tapu tescil işlemi yapılıyor ✅
- Muhtar keşifte dinleniyor ✅
📌 Tüm bu işlemlerin giderleri, belediye tarafından karşılanmak zorundadır.
💰 Malikten hiçbir kesinti yapılamaz.
⚠️ Sık Sorulan Sorular
❓ İdare bu giderleri mal sahibine rücu edebilir mi?
Hayır. Kanunen tüm giderler idarenin sorumluluğundadır.
❓ Giderlerin yüksek olması kamulaştırmayı iptal ettirir mi?
Hayır. Gider yükümlülüğü kamulaştırmayı etkilemez; sadece idareye maddi sorumluluk getirir.
❓ Kamulaştırmasız el atmada da bu giderler geçerli midir?
Kamulaştırmasız el atma ayrı bir yargı sürecidir. Ancak mahkeme sürecinde yine bilirkişi, harç ve diğer masraflar idareye yüklenebilir.
2942 Sayılı Kamulaştırma Kanunundaki Orjinal Metni Aşağıda Verilmiştir ( Kanun için tıklayınız)
Tüm kanun maddesine erişmek için tıklayınız
MADDE 29
Değişik madde: 24/04/2001 t. 4650 s. K. m.161
10 uncu madde uyarınca mahkeme heyetinin harcırahları, 15 inci madde uyarınca mahkemece oluşturulan bilirkişilerin ve keşifte dinlenilen muhtarın mahkemece takdir edilecek ücretleri ile, tapu harçları ve bu Kanunun gerektirdiği diğer giderler kamulaştırmayı yapan idarece ödenir.
- MADDE 16
2942 sayılı Kanunun 29 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
”MADDE 29
10 uncu madde uyarınca mahkeme heyetinin harcırahları, 15 inci madde uyarınca mahkemece oluşturulan bilirkişilerin ve keşifte dinlenilen muhtarın mahkemece takdir edilecek ücretleri ile, tapu harçları ve bu Kanunun gerektirdiği diğer giderler kamulaştırmayı yapan idarece ödenir.“ ↩︎
