🏛️ Kamulaştırma Sözlüğü
1. Hukuki Terimler (⚖️)
⚖️ Kamulaştırma
Devletin veya kamu tüzel kişiliklerinin, kamu yararı amacıyla özel mülkiyete ait taşınmazları bedelini ödemek suretiyle zorla edinme işlemidir.
✍️ Örnek: Yeni bir otoban inşası, baraj yapımı gibi projelerde sıklıkla görülür.
📎 Kamulaştırma Kanunu madde 1
🔍 taşınmaz edinme, kamu yararı, mülkiyet hakkı
⚖️ Kamulaştırma Kararı
İdare tarafından alınan ve belirli bir taşınmazın kamulaştırılmasına dair yönetimsel bir karardır.
✍️ Kamulaştırma kararı olmadan süreç başlatılamaz ve malike bildirilmesi gereklidir.
📎 Kamulaştırma Kanunu madde 5
🔍 idari karar, taşınmaz mülkiyeti, tebligat
⚖️ Acele Kamulaştırma
Kamulaştırma işleminin olağanüstü durumlar nedeniyle hızlı bir şekilde başlatılmasına denir. Bu tür işlemler, doğal afetler veya acil kamu yararı projelerinde sıkça uygulanır.
✍️ Karar Resmi Gazete’de yayımlandığında hemen geçerlilik kazanır.
📎 Kamulaştırma Kanunu madde 27
🔍 acil durum, kamu güvenliği, hızlı edinim
⚖️ Bedel Tespiti ve Tescil Davası
Kamulaştırılan taşınmazın bedelinin belirlenmesi ve tapu kaydının kamu adına tescil edilmesi amacıyla açılan dava türüdür.
✍️ Anlaşmazlık durumunda, bedel mahkeme kararıyla belirlenir.
📎 Kamulaştırma Kanunu madde 10
🔍 değer tespiti, tescil işlemi, dava süreci
⚖️ Kamulaştırma Bedeli
Kamulaştırılan taşınmazın değerinin belirlenmesi ve malikine ödenen tutardır.
✍️ Kamulaştırma bedeli, taşınmazın rayiç değerine göre belirlenir.
📎 Kamulaştırma Kanunu madde 10
🔍 rayiç değer, taşınmaz bedeli, değerleme
2. İdari Süreçler (📝)
📝 Tebligat
Kamulaştırma işlemlerine dair yapılan bildirimlerin yasal olarak ilgili kişilere iletilmesidir.
✍️ Tebligat, işlemlerin yasal geçerlilik kazanması için zorunludur.
📎 Kamulaştırma Kanunu madde 7
🔍 bildirim, resmi yazışma, yasal işlem
📝 İdari İzin
Kamulaştırma işlemlerinin başlangıcında, idarenin malikin iznini alması veya kamu yararını gösteren belgeleri sunması gereklidir.
✍️ Bu izin, kamulaştırma sürecinin hukuki temelini oluşturur.
📎 Kamulaştırma Kanunu madde 6
🔍 izin alma, kamu yararı, idari onay
📝 Kamulaştırma Komisyonu
Taşınmazın değerini tespit etmek ve kamulaştırma sürecini yönetmek amacıyla kurulan bir komisyondur.
✍️ Komisyon, taşınmazın değerini belirlemek için uzman kişilerden oluşur.
📎 Kamulaştırma Kanunu madde 9
🔍 değerleme, komisyon üyeleri, taşınmaz uzmanı
3. Taşınmaz Türleri ve Kamulaştırma Yöntemleri (🏠)
🏠 Taşınmaz
Her türlü arsa, arazi, bina ve bu gibi mülkiyet haklarına sahip olan taşınmazlardır.
✍️ Kamulaştırma işlemleri, taşınmazın ne türde olduğuna göre değişiklik gösterebilir.
📎 Kamulaştırma Kanunu madde 2
🔍 mülkiyet, tapu kaydı, taşınmaz türleri
🏠 Satın Alma Yöntemi
Kamulaştırma işlemlerinde kullanılan ilk yöntemdir; devlet, taşınmazın sahibinden bedel ödeyerek edinim sağlar.
✍️ Bu yöntem, gönüllü bir anlaşmaya dayalıdır, ancak anlaşmazlık durumunda bedel mahkeme tarafından belirlenir.
📎 Kamulaştırma Kanunu madde 8
🔍 gönüllü satış, mülkiyet devri, bedel tespiti
🏠 Bedel Tespiti Yöntemi
Kamulaştırma sırasında, anlaşmazlık durumunda taşınmazın değerinin mahkeme kararıyla belirlenmesidir.
✍️ Mahkeme, taşınmazın gerçek değerini tespit eder ve bedel bu şekilde belirlenir.
📎 Kamulaştırma Kanunu madde 10
🔍 değer tespiti, dava süreci, mahkeme kararı
🏠 İrtifak Hakkı
Taşınmaz üzerinde, malikin izni olmadan devletin veya üçüncü şahısların bazı haklar kullanmasına izin veren bir düzenlemedir.
✍️ İrtifak hakkı, kamulaştırma sırasında geçici veya kalıcı olarak verilebilir.
📎 Kamulaştırma Kanunu madde 19
🔍 kullanım hakkı, mülkiyet ilişkisi, kamulaştırma
4. Değerleme ve Bedel Tespiti (💰)
💰 Rayiç Değer
Bir taşınmazın piyasa koşullarına göre belirlenen satış değeridir.
✍️ Kamulaştırma işlemlerinde, taşınmazın gerçek değerini tespit etmek için rayiç değer dikkate alınır.
📎 Kamulaştırma Kanunu madde 10
🔍 piyasa değeri, taşınmaz değerleme, değer tespiti
💰 Zarar Tazminatı
Kamulaştırma işlemi sırasında taşınmazın maliki zarar görürse, bu zararın karşılanması için yapılan ödeme.
✍️ Zarar, taşınmazın bedelinin dışında, taşınmazın kullanım kaybı, gelir kaybı gibi durumları da kapsar.
📎 Kamulaştırma Kanunu madde 12
🔍 zarar tazminatı, tazminat ödeme, gelir kaybı
💰 Değerleme Uzmanı
Taşınmazların değerini belirleme konusunda yetkin, uzmanlaşmış kişilerdir.
✍️ Bu uzmanlar, kamulaştırma sürecinde önemli bir rol oynar, çünkü değer tespiti doğrudan onların raporlarına dayanır.
📎 Kamulaştırma Kanunu madde 9
🔍 değerleme, uzmanlık, taşınmaz fiyatı
5. Kamulaştırma Süreci (📅)
📅 İlan ve Tebligat
Kamulaştırma sürecinde, ilgili idarenin kamulaştırma kararını malike veya ilgililere resmi olarak bildirmesi işlemidir.
✍️ İlan, tüm kamulaştırma bilgilerini içerir ve yasal süreç başlar.
📎 Kamulaştırma Kanunu madde 7
🔍 tebligat, ilan, yasal süreç
📅 İtiraz Hakkı
Kamulaştırma işlemleri sırasında malike veya ilgililere tanınan, kararın hukuka aykırı olduğunu düşündüklerinde başvurabileceği yasal haktır.
✍️ Kamulaştırma bedeli veya süreciyle ilgili itirazlar mahkemeye taşınabilir.
📎 Kamulaştırma Kanunu madde 15
🔍 hukuki hak, başvuru, itiraz süreci
📅 Kamulaştırma Sözleşmesi
İdare ile malik arasında yapılan, taşınmazın bedeli ve edinilmesi konusunda anlaşma sağlanarak imzalanan sözleşmedir.
✍️ Eğer anlaşmazlık yoksa, süreç daha hızlı tamamlanır ve taşınmaz malikinin mülkiyetine geçer.
📎 Kamulaştırma Kanunu madde 8
🔍 gönüllü anlaşma, sözleşme, taraflar arası protokol
6. Taşınmaz İle İlgili Terimler (🏡)
🏡 İrtifak Hakkı
Taşınmaz üzerinde başkalarının belirli haklardan yararlanmasını sağlayan bir düzenlemedir.
✍️ Bu hak, kamulaştırma sırasında geçici ya da kalıcı olarak verilebilir.
📎 Kamulaştırma Kanunu madde 19
🔍 kullanım hakkı, taşınmaz, hak sahipliği
🏡 Taşınmaz Maliki
Bir taşınmazın yasal sahibi olan kişi veya kuruluştur.
✍️ Kamulaştırma sırasında, taşınmazın malikiyle anlaşmalar yapılır ve tazminatlar ödenir.
📎 Kamulaştırma Kanunu madde 8
🔍 mülkiyet, tapu kaydı, mal sahipliği
🏡 Kentsel Dönüşüm
Büyük şehirlerde eski ve sağlıksız yapıların yıkılması ve yerine modern binalar yapılması amacıyla uygulanan projelerdir.
✍️ Kamulaştırma bu projeler için sıkça kullanılır ve büyük ölçekli projeleri içerir.
📎 Kentsel Dönüşüm Kanunu
🔍 şehirleşme, yeniden yapılandırma, kamu projeleri
7. Finansal Terimler (💵)
💵 Kamulaştırma Bedeli
Kamulaştırma sonucunda, taşınmaz malike ödenen paradır.
✍️ Bedel, taşınmazın gerçek değerine, durumuna ve kullanımına göre belirlenir.
📎 Kamulaştırma Kanunu madde 10
🔍 değer tespiti, taşınmaz bedeli, ödeme
💵 Ödenek
Kamulaştırma işlemleri için ayrılan bütçe ya da devlet tarafından sağlanan fonlardır.
✍️ Kamulaştırma bütçesi, belirlenen taşınmazların toplam değerine dayanır.
📎 Kamulaştırma Kanunu madde 4
🔍 bütçe, kamu harcaması, finansman
💵 Tazminat
Kamulaştırma nedeniyle taşınmaz sahiplerine yapılan ödeme.
✍️ Kamulaştırmanın bedeli dışında, taşınmaz sahibine sağlanan diğer maddi hakları kapsar.
📎 Kamulaştırma Kanunu madde 12
🔍 ödeme, zarar, mal sahibi tazminatı
8. Kamulaştırma Hukuku (📜)
📜 Kamulaştırma Hukuku
Taşınmazların kamulaştırılmasıyla ilgili kuralların, yasaların ve yönetmeliklerin bir bütünüdür.
✍️ Kamulaştırma hukukunda, kamu yararı ve malikin hakları dengesini koruyan hükümler vardır.
📎 Kamulaştırma Kanunu, Anayasa
🔍 hukuk, yasal düzenleme, mülkiyet hakkı
9. Mahkeme Süreçleri (⚖️)
⚖️ Bedel Tespiti ve Tescil Davası
Kamulaştırma bedelinin belirlenmesi ve taşınmazın tapuya idare adına tescili için açılan dava türüdür.
✍️ Malik ile anlaşma sağlanamazsa idare, bu davayı açmak zorundadır.
📎 Kamulaştırma Kanunu madde 10
🔍 kamulaştırma davası, mahkeme süreci, tapu tescili
⚖️ Acele Kamulaştırma Kararı
Olağanüstü hâller veya kamu hizmetinin gecikmeden yürütülmesi gerektiğinde, taşınmaza hızlıca el konulmasını sağlayan karardır.
✍️ Yargı kararı olmadan fiilen el koyulabilir ama dava süreci devam eder.
📎 Kamulaştırma Kanunu madde 27
🔍 acil kamulaştırma, idari işlem, kamu yararı
⚖️ Kamulaştırma İptal Davası
Kamulaştırma işleminin hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle malikler tarafından açılan dava türüdür.
✍️ Kamulaştırmanın kamu yararına aykırı olduğu iddia edilir.
📎 İdari Yargılama Usulü Kanunu
🔍 iptal davası, dava hakkı, hukuki denetim
⚖️ Gasp Davası (Fiili El Atma)
İdarenin hiçbir kamulaştırma yapmadan taşınmaza el koyması durumunda açılan dava türüdür.
✍️ Bu durum, malikin mülkiyet hakkını ihlal ettiği için anayasal bir hak ihlali sayılır.
📎 Yargıtay içtihatları, Anayasa m.35
🔍 el atma, kamulaştırmasız el koyma, mülkiyet ihlali
10. İdari ve Mevzuat Terimleri (🏛️)
🏛️ Kamulaştırma Kararı
Kamu kurum veya kuruluşunun, belirli taşınmazları kamu yararı doğrultusunda edinme kararıdır.
✍️ Bu karar alınmadan hiçbir kamulaştırma işlemi yapılamaz.
📎 Kamulaştırma Kanunu madde 5
🔍 idare kararı, meclis kararı, plan onayı
🏛️ Kamu Yararı Kararı
Kamulaştırma işleminin başlatılması için zorunlu olan ve taşınmazın kamu hizmetine yönelik kullanılacağını belirten resmi karardır.
✍️ Karar alınmadan yapılan işlemler geçersiz sayılır.
📎 Kamulaştırma Kanunu madde 6
🔍 kamu yararı, planlama, yönetim kararı
🏛️ Kamulaştırma Planı
Hangi taşınmazların kamulaştırılacağını gösteren teknik çizim ve belgelerin bütünüdür.
✍️ Harita mühendisleri ve şehir plancıları tarafından hazırlanır.
📎 İmar Kanunu ve Kamulaştırma Yönetmeliği
🔍 kamulaştırma haritası, plan onayı, proje alanı
🏛️ İstimlak
Kamulaştırmanın eski hukuk dilindeki adıdır. Günümüzde hâlen halk arasında yaygın olarak kullanılmaktadır.
✍️ Modern mevzuatta “kamulaştırma” terimi tercih edilir.
📎 Eski Tapu Mevzuatı
🔍 eski terim, istimlak belgesi, istimlak kararı
11. Kamulaştırma Türleri (📂)
📂 Tam Kamulaştırma
Taşınmazın tamamının kamu kurumuna devredildiği kamulaştırma türüdür.
✍️ Genellikle yol, baraj, havaalanı gibi büyük projelerde uygulanır.
📎 Kamulaştırma Kanunu madde 8-10
🔍 tam mülkiyet devri, idareye geçiş, tapu silme
📂 Kısmi Kamulaştırma
Taşınmazın yalnızca bir kısmının kamulaştırıldığı durumdur.
✍️ Geriye kalan kısmın kullanımı malike bırakılır, ancak değer kaybı varsa tazminat ödenir.
📎 Kamulaştırma Kanunu madde 11
🔍 parsel bölünmesi, değer kaybı, artık parça
📂 Geçici İrtifak Kamulaştırması
Taşınmazın belli bir süreliğine, kullanım hakkının kamu hizmeti için devredilmesidir.
✍️ Örneğin; inşaat süresince geçici yol yapılması amacıyla.
📎 Kamulaştırma Kanunu madde 19
🔍 süreli kullanım, sınırlı ayni hak, geçici el koyma
📂 El Atma Yoluyla Kamulaştırma
İdarenin hiçbir işlem yapmadan taşınmaza fiilen müdahale etmesidir.
✍️ Bu hukuka aykırıdır ve yargı kararlarıyla tazminat yükümlülüğü doğurur.
📎 Yargıtay içtihatları
🔍 fiili kullanım, gasp, mülkiyet ihlali
🔔 Devam Edecek Kategoriler (Sırada):
- Tapu ve Kadastro Terimleri 🧭
- Teknik Harita ve GIS Terimleri 🗺️
- Miras ve Hissedar İşlemleri 👪
- İdari Davalar ve Usul Terimleri 📌
- Uygulama Alanları (Karayolu, Demiryolu, Enerji vb.) 🚧
12. Tapu ve Kadastro Terimleri (📜)
📜 Tapu Kaydı
Bir taşınmazın malikine ve özelliklerine ilişkin bilgilerin resmi sicilde tutulduğu belgedir.
✍️ Kamulaştırma sürecinde en temel dayanaklardan biridir.
📎 Kadastro Kanunu
🔍 malik bilgisi, takyidat, cilt-sayfa no
📜 Takyidat
Taşınmaz üzerindeki ipotek, haciz, şerh gibi sınırlayıcı kayıtlardır.
✍️ Kamulaştırma işlemi yapılırken bu sınırlamalar dikkate alınmalıdır.
📎 Tapu Sicil Tüzüğü
🔍 ipotek, irtifak hakkı, geçici şerh
📜 Kadastro Paftası
Bir bölgedeki tüm taşınmazların konum, sınır ve büyüklük bilgilerini içeren haritalardır.
✍️ Kamulaştırma planları bu paftalar üzerinden hazırlanır.
📎 Kadastro Kanunu
🔍 parsel sınırı, ölçü krokisi, aplikasyon
📜 Zilliyetlik
Bir taşınmazı fiilen kullanma veya üzerinde tasarrufta bulunma durumudur.
✍️ Malik olmayabilir ama kamulaştırma sürecinde hak iddia edebilir.
📎 Medeni Kanun m.973 ve devamı
🔍 fiili kullanım, tasarruf hakkı, zilyet
📜 Edinme Sebebi
Tapuya, malikin mülkiyeti nasıl edindiğini gösteren kayıttır (satış, miras, bağış vb.).
✍️ Kamulaştırmada malik tespiti açısından önemlidir.
🔍 tapu tescili, satış sözleşmesi, veraset
13. Harita ve CBS (GIS) Terimleri (🗺️)
🗺️ Koordinat
Bir noktanın yeryüzündeki konumunu sayısal olarak belirten X-Y (veya X-Y-Z) değerleridir.
✍️ Kamulaştırma planlarında her sınır bu değerlerle belirlenir.
🔍 UTM, projeksiyon, nokta ölçüsü
🗺️ Aplikasyon
Arazide, parsel sınırlarının yerinde gösterilmesi işlemidir.
✍️ Kamulaştırma sahası fiilen tespit edilirken kullanılır.
🔍 zemin tespiti, sınır belirleme, aplikasyon krokisi
🗺️ Halihazır Harita
Saha üzerindeki tüm mevcut durumların (bina, yol, ağaç vb.) çizildiği detaylı haritalardır.
✍️ Kamulaştırma projelerinin temelidir.
🔍 altyapı, kot farkı, ölçme teknikleri
🗺️ Sayısal Harita (Dijital Harita)
Verilerin bilgisayar ortamında işlendiği ve analiz edilebildiği harita türüdür.
✍️ GIS tabanlı kamulaştırma analizlerinde kullanılır.
🔍 dijital pafta, shp, kml, CAD
🗺️ Yersel Ölçüm
Arazide fiziksel cihazlarla yapılan klasik ölçüm yöntemidir.
✍️ Kamulaştırma planları için en doğru yöntemlerden biridir.
🔍 total station, gps ölçümü, jeodezi
14. Miras ve Hissedar İşlemleri (👪)
👪 Mirasçı Tespiti
Malikin vefat etmiş olması hâlinde, mirasçılarının resmi olarak belirlenmesi işlemidir.
✍️ Kamulaştırma bedeli mirasçılara ödenebilmesi için zorunludur.
📎 Veraset ilamı, Sulh Hukuk Mahkemesi kararı
🔍 intikal, miras hakkı, mal paylaşımı
👪 Hisseli Taşınmaz
Birden fazla kişinin paylı olarak malik olduğu taşınmazlardır.
✍️ Kamulaştırmada tüm hissedarlara tebligat yapılması gerekir.
🔍 ortak mülkiyet, pay oranı, hisse tespiti
👪 Veraset İlamı
Vefat eden kişinin mirasçılarının resmi olarak belirlendiği belgedir.
✍️ Kamulaştırma sürecinde ödeme ve tescil işlemlerinde temel belgedir.
🔍 mirasçılık belgesi, noter onayı, yargı kararı
👪 İntikal
Miras sonucu taşınmazın yeni sahiplerine geçmesini ifade eder.
✍️ Tapuda intikal işlemi yapılmadan kamulaştırma işlemi tamamlanamaz.
🔍 tapuda işlem, ölüm sonrası devralma, tapu değişikliği
👪 Rızaen Satış (Mirasçılar Arası)
Mirasçıların kendi aralarında anlaşarak kamulaştırmadan önce taşınmazı satmalarıdır.
✍️ İdare, bu anlaşmayı kabul edip muhatabı değiştirir.
🔍 alım-satım protokolü, muvafakatname, tapu devri
🔔 Sıradaki Kategoriler (çok yakında):
- Uygulama Alanları (Yol, Enerji, Raylı Sistem vb.) 🚧
- Kamulaştırma Süreç Terimleri (Tebligat, Bilirkişi, Değerleme) 📬
- Anayasa ve İnsan Hakları ile İlgili Terimler 📖
- Uluslararası Kamulaştırma Kavramları 🌐
15. Kamulaştırma Süreci Terimleri (📑)
📑 İdari Şerh
Kamulaştırma sürecinin başladığını gösteren, tapu kütüğüne düşülen geçici kayıttır.
✍️ Taşınmaz üzerine tedbir koyar, satış veya devri engelleyebilir.
🔍 şerh tarihi, kamulaştırma kararı, tapu takyidatı
📑 Kamulaştırma Kararı
İdare tarafından alınan ve taşınmazın kamu yararı için edinileceğini belgeleyen resmi karardır.
✍️ Sürecin yasal zeminidir, tapuya şerh edilerek işlerlik kazanır.
📎 Belediye Meclisi, İl Encümeni, Bakanlık Oluru
📑 Kıymet Takdir Komisyonu
Kamulaştırılacak taşınmazın değerini belirleyen idari komisyondur.
✍️ Değerleme süreci bu komisyonla başlar, bilirkişi raporuna temel olur.
🔍 teknik personel, resmi tutanak, bedel tespiti
📑 Yüzde 25 Artırım
Kamulaştırma bedelinin zamanında ödenmemesi veya pazarlıkla anlaşma sağlanamaması hâlinde, mahkemenin belirlediği bedele eklenen orandır.
✍️ Malik lehinedir, idareyi zamanında ödeme yapmaya teşvik eder.
📎 KK 10. madde son fıkra
🔍 pazarlık, dava, ödeme süresi
📑 Rızaen Satın Alma (Anlaşmalı Kamulaştırma)
İdarenin, malik ile anlaşarak taşınmazı doğrudan satın alması yöntemidir.
✍️ Süreci hızlandırır, dava açılmasına gerek kalmaz.
🔍 KK 8. madde, pazarlık tutanağı, tapu devri
16. Değerleme ve Bedel Belirleme (💰)
💰 Piyasa Değeri
Taşınmazın serbest piyasada alım-satımına konu olabilecek ortalama değeri.
✍️ Değerleme raporlarında esas alınan değerdir.
🔍 emsal analiz, bölgesel farklar, rayiç bedel
💰 Kıymet Takdir Raporu
Kıymet takdir komisyonu veya bilirkişiler tarafından hazırlanan, taşınmazın değerini ortaya koyan rapordur.
✍️ Mahkemeye sunulur, ödeme ve tescil işlemlerine temel olur.
🔍 yapı bedeli, arsa değeri, tarla sınıfı
💰 Emsal Araştırması
Değerlemesi yapılan taşınmazla aynı özelliklerdeki diğer taşınmazların satışlarının karşılaştırılmasıdır.
✍️ Objektiflik sağlamak için kritik bir adımdır.
🔍 satış listesi, tapu sorgusu, yerel piyasalar
💰 Yapı Maliyeti
Kamulaştırılacak taşınmazda yapı varsa, yapının metrekare birim maliyetine göre bedel belirlenmesidir.
✍️ Çevre Şehircilik Bakanlığı’nın yayımladığı birim fiyatlara göre hesaplanır.
🔍 betonarme, yığma, çatılı/çalışamaz yapı
💰 Ağaç/Bitki Bedeli
Taşınmaz üzerinde ekonomik değeri olan ağaçlar veya tarımsal ürünlerin ayrı ayrı değerlendirilmesidir.
✍️ Genellikle ziraat mühendisleri bilirkişi olarak atanır.
🔍 meyve veren ağaç, dikim yılı, ekonomik ömür
17. Mahkeme Süreç Terimleri (⚖️)
⚖️ Bedel Tespit ve Tescil Davası
Malik ile anlaşma sağlanamadığında idarenin açtığı dava türüdür.
✍️ Hem bedelin belirlenmesini hem de tapunun idare adına tescilini sağlar.
📎 KK 10. madde
🔍 mahkeme bilirkişi heyeti, bedel artırımı, tapu kararı
⚖️ Acele Kamulaştırma Davası
Öncelikli kamusal ihtiyaçlar için, mahkeme kararıyla taşınmaza hemen el konulmasıdır.
✍️ Bedel sonradan belirlenir ama taşınmaza fiilen hemen girilir.
📎 KK 27. madde, kamu güvenliği, enerji projeleri
⚖️ Yargıtay Onaması
Kamulaştırma kararlarına karşı açılan davalarda nihai kararın yüksek mahkemece onaylanmasıdır.
✍️ Dosya kesinleşir, uygulamaya geçilir.
🔍 temyiz süreci, hukuki denetim, karar düzeltme
⚖️ Keşif
Mahkemece, bilirkişi heyeti eşliğinde taşınmazın yerinde incelenmesi işlemidir.
✍️ Değer tespiti, yapı incelemesi ve zilyetlik belirleme için yapılır.
🔍 mahkeme heyeti, bilirkişi incelemesi, yer gösterme
⚖️ Hukuki El Atma
İdarenin, kamulaştırma yapmaksızın taşınmazı fiilen kullanmaya başlamasıdır.
✍️ Malikin dava açma hakkı vardır.
📎 fiili el atma, tazminat, AİHM içtihadı
18. Kamulaştırmanın Uygulama Alanları (🚧)
🚧 Yol Kamulaştırması
Karayolları, köy yolları, şehir içi geçiş yolları gibi güzergâhların oluşturulması amacıyla yapılan kamulaştırmadır.
✍️ Genellikle KGM, belediyeler veya özel idarelerce yapılır.
📎 plan onayı, ulaşım koridorları, yol koridor genişliği
🚧 Enerji Kamulaştırması
Elektrik iletim hatları, doğalgaz boru hatları, HES gibi projeler için yapılan kamulaştırmalardır.
✍️ Genellikle acele kamulaştırma yöntemi tercih edilir.
📎 EPDK kararları, TEİAŞ projeleri, enerji nakil hattı
🚧 Raylı Sistem Kamulaştırması
Metro, tramvay ve tren hatları için yapılan özel kamulaştırmalardır.
✍️ Yoğun şehirleşmenin olduğu bölgelerde sıklıkla görülür.
🔍 demiryolu ulaşımı, tünel geçişi, istasyon alanları
🚧 Kentsel Dönüşüm Kamulaştırması
Deprem riski altındaki alanlar veya çöküntü bölgelerinde dönüşüm için yapılan kamulaştırmadır.
✍️ 6306 sayılı Kanun kapsamında değerlendirilir.
📎 rezerv alan, riskli yapı, TOKİ projeleri
🚧 Kamusal Hizmet Kamulaştırması
Okul, hastane, emniyet, adliye gibi kamu yapılarının inşası amacıyla yapılır.
✍️ Eğitim, sağlık ve güvenlik yatırımlarında yaygındır.
🔍 imar planı kararı, kamu yararı, hizmet alanı tanımı
19. Uluslararası Kamulaştırma Terimleri (🌍)
🌍 Expropriation (İng.)
Kamulaştırma anlamına gelir. Bir devletin özel mülkiyeti kamu yararı gerekçesiyle elinden almasıdır.
✍️ Uluslararası hukukta “zorunlu istimlak” anlamında kullanılır.
📎 bilateral investment treaties (BITs)
🌍 Public Purpose
Kamulaştırmanın uluslararası düzeyde geçerli olabilmesi için gerekli temel şart: Kamu Yararı.
✍️ Kamulaştırma keyfi olamaz; kamuya hizmet etme amacı taşımalıdır.
🔍 AİHM içtihadı, yatırım koruma anlaşmaları
🌍 Compensation
Kamulaştırılan mülkiyet karşılığında ödenen tazminat, yani bedeldir.
✍️ “Adil, yeterli ve zamanında ödeme” uluslararası hukukta zorunluluktur.
📎 prompt, adequate and effective compensation
🌍 Indirect Expropriation
Devletin doğrudan mülkiyeti almasa bile ekonomik değeri fiilen ortadan kaldırmasıdır.
✍️ Yatırımcılar tarafından uluslararası tahkime konu olabilir.
🔍 kısıtlayıcı düzenlemeler, fiili el atma
🌍 ICSID (Uluslararası Yatırım Uyuşmazlıkları Merkezi)
Devlet ile yabancı yatırımcılar arasındaki kamulaştırma ve tazminat davalarına bakan uluslararası tahkim merkezidir.
✍️ Dünya Bankası’na bağlıdır.
📎 Yabancı yatırım anlaşmaları, tahkim yargısı
20. İnsan Hakları ve Anayasal Terimler (🏛️)
🏛️ Mülkiyet Hakkı
Anayasa ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (AİHS) tarafından korunan temel haktır.
✍️ Kamulaştırma, bu hakkı sınırlayan istisnai bir müdahaledir.
📎 Anayasa Madde 35, AİHS Protokol 1 / Madde 1
🏛️ Adil Denge İlkesi
Kamulaştırma sürecinde kamu yararı ile bireyin hakları arasında kurulması gereken dengedir.
✍️ AİHM kararlarında sıkça vurgulanır.
🔍 ölçülülük ilkesi, mağduriyet analizi
🏛️ AİHM İçtihatları
Kamulaştırma mağdurlarının başvurduğu Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin verdiği kararlar.
✍️ Türkiye için bağlayıcıdır, iç hukuk yolları tüketildikten sonra başvurulabilir.
📎 Akıncıoğlu/Türkiye, Beyeler/İtalya kararları
🏛️ Kamusal Müdahale
Devletin mülkiyet hakkına doğrudan veya dolaylı etkide bulunmasıdır.
✍️ Kamulaştırma bunun yasal ve açık formudur.
🔍 kamulaştırmasız el atma, imar planı iptali, düzenleme ortaklık payı
21. İlgili Mevzuat Kavramları (📚)
📚 2942 Sayılı Kamulaştırma Kanunu
Türkiye’deki kamulaştırma süreçlerini düzenleyen temel kanundur.
✍️ 1983 tarihli olup, 4650 sayılı yasa ile önemli değişiklikler geçirmiştir.
📎 madde 8 (satın alma), madde 10 (bedel tespit), madde 27 (acele kamulaştırma)
📚 3194 Sayılı İmar Kanunu
Taşınmazların kamusal kullanıma ayrılmasında planlama esaslarını belirleyen kanundur.
✍️ Kamulaştırma planlarının hukuki altyapısını sağlar.
🔍 imar planı, kamu hizmet alanı, düzenleme
📚 6306 Sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Kanunu
Kentsel dönüşüm projeleri için yapılan özel kamulaştırmaları düzenler.
✍️ TOKİ ve Çevre, Şehircilik Bakanlığı yetkilidir.
📎 rezerv alan, riskli yapı, tahliye süreci
📚 2565 Sayılı Askeri Yasak Bölgeler ve Güvenlik Bölgeleri Kanunu
Milli güvenlik amacıyla yapılan kamulaştırmaları düzenler.
✍️ Harita alım yasağı, özel izin süreçleri içerir.
🔍 askeri tesisler, güvenlik koridorları
📐 22. Harita ve Kadastro Terimleri
📍 Parsel
Kadastro planlarında sınırları belirlenmiş, tapuda müstakil kaydı olan arazi parçası.
✍️ Kamulaştırmanın temel birimi genellikle parseldir.
📎 Parsel numarası, ada/parsel sistemi, tapu bilgisi
📍 Kadastro
Taşınmazların mülkiyet, yüzölçüm, sınır ve konum bilgilerinin teknik olarak tespiti ve plana bağlanması süreci.
✍️ Kadastro haritası kamulaştırma için teknik temel oluşturur.
📎 zemin tespiti, sınır krokisi, aplikasyon
📍 İrtifak Hakkı
Bir taşınmaz üzerine başka bir kişi ya da kurum lehine belirli bir kullanım hakkı tanınmasıdır.
✍️ Kamulaştırma kapsamında en çok enerji hatlarında kullanılır.
🔍 üst hakkı, geçit hakkı, intifa hakkı
📍 Aplikasyon
Parselin sahada, yani arazide sınırlarının yeniden işaretlenmesidir.
✍️ Kamulaştırılan alanın mahallinde gösterilmesi gerekir.
📎 zemin aplikasyonu, kroki uygulaması
📍 Yüzölçüm Hesabı
Parselin büyüklüğünü metrekare veya hektar cinsinden gösteren değerdir.
✍️ Kamulaştırma bedelinin belirlenmesinde doğrudan etkili bir unsurdur.
📎 gerçek ölçüm, tapu alanı, fiili kullanım alanı
⚖️ 23. Mahkeme Süreçlerine Dair Terimler
⚖️ Bedel Tespiti Davası
İdarenin açtığı ve taşınmazın kamulaştırma bedelinin mahkemece belirlendiği davadır.
✍️ Malik veya hak sahipleri bu davada taraf konumundadır.
📎 KK Madde 10, bilirkişi raporu, değerleme esasları
⚖️ Tescil Kararı
Mahkemenin taşınmazın tapusunun idare adına tesciline dair verdiği hüküm.
✍️ Tescilden sonra fiili el koyma (fiili kullanıma geçiş) mümkün olur.
🔍 hükümle tescil, mahkeme kararıyla tapu devri
⚖️ İstinaf ve Temyiz
İlk derece mahkemesi kararına karşı üst mahkemeye başvurma yolları.
✍️ Kamulaştırma davalarında istinaf yaygın, temyiz sınırlı şekildedir.
📎 Bölge Adliye Mahkemesi, Yargıtay 5. Hukuk Dairesi
⚖️ Kamulaştırmasız El Atma Davası
Kamulaştırma yapılmadan taşınmaza el atılması nedeniyle açılan tazminat davası.
✍️ Son yıllarda en çok açılan kamulaştırma davası türüdür.
📎 fiili el atma, hukuki el atma, ecrimisil, tazminat hesabı
⚖️ Usulsüz Tebligat
Malike veya ilgililere kanuna uygun şekilde yapılmayan bildirimler.
✍️ Mahkeme sürecini geçersiz kılabilir.
📎 Tebligat Kanunu, geri dönen tebligat, mirasçılara tebligat
🧾 24. Belge ve Prosedür Terimleri
🧾 Kamu Yararı Kararı
Kamulaştırmaya başlanmadan alınması gereken idari ve hukuki karar.
✍️ Olmazsa olmaz bir prosedürdür, dava konusu olabilir.
📎 idare meclisi kararı, belediye encümeni, onay mercii
🧾 Tapu Kaydı
Taşınmazın resmi mülkiyet ve takyidat bilgilerinin yer aldığı devlet belgesi.
✍️ Kamulaştırma bu kayıtlara göre yürütülür.
📎 malik bilgisi, yüzölçüm, takyidat şerhleri
🧾 İmar Planı Kararı
Taşınmazın kullanım amacını belirleyen plan kararı.
✍️ Kamu hizmeti alanı olarak belirlenmişse kamulaştırma gündeme gelebilir.
📎 nazım imar planı, uygulama imar planı, plan değişikliği
🧾 Değerleme Raporu
Taşınmazın güncel piyasa koşullarına göre değerinin belirlendiği uzman raporu.
✍️ Kamulaştırma bedelinin dayandığı teknik belgedir.
📎 bilirkişi, rayiç bedel, emsal analizi
🧾 Bedel Tespit Tutanağı
Satın alma yoluyla anlaşma sağlanamaması halinde düzenlenen ve dava sürecini başlatan resmi belgedir.
✍️ Malik ile uzlaşma sağlanamaması durumunda bu tutanak tutulur.
📎 uzlaşmazlık belgesi, KK madde 8 uygulaması
🔔 Bir Sonraki Bölümde:
- 🏛️ Kurumlar & Yetkiler: KGM, DSİ, EPDK, TOKİ, Belediye rolleri
- 🔍 Sık Sorulan Kavramlar: Fiili el atma vs. hukuki el atma, bedel farkı, yargılama harçları
- ⚙️ Teknik Uygulayıcı Terimler: Harita mühendisliği kavramları
- 📣 Uygulamada Karşılaşılan Güncel Yorumlar ve Yargı Kararları
🏛️ 25. Kamulaştırmada Görevli ve Yetkili Kurumlar
🏢 Karayolları Genel Müdürlüğü (KGM)
Karayolu projelerinde kamulaştırma yapan ana idare.
✍️ Türkiye’de en çok taşınmaz edinen kurumlardan biridir.
📎 bölge müdürlükleri, harita şube müdürlükleri, 2942/4650 sayılı kanun uygulamaları
🌊 Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü (DSİ)
Baraj, gölet, sulama ve taşkın kontrolü gibi projelerde kamulaştırma yapan kurum.
✍️ Tarım arazilerinde ve kırsal alanlarda yoğun kamulaştırma yapar.
📎 göl sahası, muhafaza alanı, kamulaştırma kroki eki
⚡ Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK)
Elektrik, doğalgaz ve petrol projeleri için kamulaştırma yetkisi verebilir.
✍️ Özellikle enerji iletim hatlarında irtifak hakkı kamulaştırmaları yaygındır.
📎 EPDK karar numarası, güzergâh onayı, 4650/30-a uygulaması
🏙️ Belediyeler
İmar uygulamaları, park, yeşil alan ve sosyal donatı alanları için kamulaştırma yapabilir.
✍️ Kamulaştırma kanununu en çok imar planlarına dayalı kullanan kurumlardır.
📎 imar yolu, sosyal alan, park alanı kamulaştırması
🏠 Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ)
Kentsel dönüşüm, sosyal konut projeleri ve rezerv alanlar için kamulaştırma yapabilir.
✍️ Kamulaştırmanın dışında 2942 sayılı Kanun’un ek 1. maddesini de kullanır.
📎 riskli alan, rezerv yapı alanı, toplu konut projesi
🧭 Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı
Kamu yararı kararı verme ve kamulaştırma izin sürecinde merkezî bir roldedir.
✍️ Ayrıca harita ve tapu-kadastro altyapısını da yöneten otoritedir.
📎 ÇED süreci, planlama onayı, yetki devri
📌 26. Karar ve Onay Süreci Terimleri
📄 Kamu Yararı Kararı
Kamulaştırma işlemlerine başlanabilmesi için alınan resmi idari karardır.
✍️ Bu karar olmadan kamulaştırma davası açılamaz.
📎 idare meclisi, encümen kararı, bakanlık onayı
📄 Onama Yetkisi
Kamulaştırma kararlarının geçerli hale gelmesi için yetkili makamdan alınan son onay.
✍️ Kararların hukuken uygulanabilmesi bu onaya bağlıdır.
📎 valilik onayı, bakanlık makam oluru, yetki devri belgeleri
📄 Kamulaştırma Programı
İdarenin yıllık veya proje bazlı olarak hazırladığı kamulaştırma planlamasıdır.
✍️ Hangi taşınmazların, ne zaman, hangi yöntemle edinileceğini belirler.
📎 öncelikli kamulaştırma listesi, yatırım yılı programı
📄 Taşınmaz Listesi (Kroki Eki)
Kamulaştırılacak parsellerin harita üzerinde gösterildiği ve liste halinde sunulduğu teknik belgedir.
✍️ Mahkemeye sunulan dava dilekçesine eklenir.
📎 kamulaştırma krokisi, pafta numarası, ada-parsel bilgisi
📄 Kamulaştırma Yetki Belgesi
İdarenin belirli taşınmazlar için kamulaştırma yapmaya yetkili olduğunu gösteren yazılı belgedir.
✍️ Çoğunlukla vekâleten işlem yapılacak durumlarda kullanılır.
📎 yetkilendirme yazısı, üst yazı eki, temsil belgesi
⚙️ 27. Harita Mühendisliği ve Uygulayıcı Birim Terimleri
📐 Harita Mühendisi
Kamulaştırma planlarının hazırlanmasında görev yapan teknik uzman.
✍️ Kamulaştırma krokisi, aplikasyon, yüzölçüm ve sınır analizlerinde kritik rol oynar.
📎 mesleki yeterlilik, HKMO, saha çalışması
🗺️ Kamulaştırma Haritası
Kamulaştırılacak alanları gösteren teknik çizimdir.
✍️ Mahkeme sürecinde delil olarak kabul edilen teknik dokümandır.
📎 uygulama paftası, sınır hattı, güzergâh
🧪 Bilirkişi
Mahkeme tarafından atanan, teknik veya mali konuda uzman kişidir.
✍️ Genellikle harita mühendisi, inşaat mühendisi ve gayrimenkul değerleme uzmanlarından oluşur.
📎 değerleme raporu, keşif tutanağı, tarafsızlık beyanı
🛠️ Yapı Envanteri
Kamulaştırılan taşınmaz üzerindeki yapıların (bina, depo, müştemilat) teknik özelliklerinin dökümüdür.
✍️ Bedelin belirlenmesinde bina metrekaresi, yapı sınıfı önemlidir.
📎 mimari rölöve, yapı türü, yaş ve fiziksel durum
🔍 28. Kavram Karşılaştırmaları – “Bu İkisi Aynı Şey Değil!”
⚔️ Fiili El Atma vs. Hukuki El Atma
Fiili El Atma:
🔹 İdarenin herhangi bir kamulaştırma kararı veya bedel ödemesi olmaksızın taşınmaza el koymasıdır.
🔹 Malikin mülkiyet hakkı ihlal edilir, tazminat davası açılabilir.
Hukuki El Atma:
🔹 İdarenin usule uygun kamulaştırma işlemlerini başlatması ve bedel tespiti sürecine girmesidir.
🔹 Malik yasal yollara başvurabilir; süreç şeffaftır.
📌 Özetle: Fiili el atma “kanunsuz müdahale”, hukuki el atma “yasal edinim”dir.
🧾 Kıymet Takdiri vs. Kamulaştırma Bedeli Tespiti
Kıymet Takdiri:
🔹 Komisyon ya da bilirkişi tarafından yapılan teknik değerlendirmedir.
🔹 Piyasa rayici, yapı durumu, gelir getirici nitelikler dikkate alınır.
Kamulaştırma Bedeli Tespiti:
🔹 Mahkeme tarafından nihai olarak belirlenen kamulaştırma bedelidir.
🔹 Kıymet takdiri, bu sürece sadece bir veri oluşturur.
📌 Yani: Kıymet takdiri → Teklif, Bedel tespiti → Karar
🧮 Rayiç Bedel vs. Emsal Değer
Rayiç Bedel:
🔹 Serbest piyasa koşullarında taşınmazın ortalama satış fiyatıdır.
🔹 Arsa değeri, konum ve imar durumu etkiler.
Emsal Değer:
🔹 Benzer taşınmazların satışlarına dayalı, karşılaştırmalı değer biçme yöntemidir.
🔹 Özellikle bilirkişi raporlarında referans alınır.
📌 Rayiç: genel ortalama; emsal: benzer örnek.
📉 Tenzil-i Bedel vs. Tezyid-i Bedel
Tenzil-i Bedel:
🔹 İdare veya malik, belirlenen bedelin çok yüksek olduğunu iddia ederek indirimi talep eder.
Tezyid-i Bedel:
🔹 Malik, belirlenen bedelin düşük olduğunu ileri sürer ve arttırılmasını ister.
📌 İkisi de bedel üzerinden itirazdır; biri indirir, diğeri arttırır.
🕒 Acele Kamulaştırma vs. Normal Kamulaştırma
Acele Kamulaştırma:
🔹 Kamu yararı kararı alınır, mahkemece sadece bedel tespiti yapılır ve taşınmaza derhal el konur.
🔹 Genellikle afet, enerji, stratejik projelerde kullanılır.
Normal Kamulaştırma:
🔹 Satın alma süreci, tebligatlar, bedel tespiti ve tapu işlemleriyle zaman alır.
📌 Acele: hızlı ama geçici; normal: yavaş ama kalıcı ve sistematik.
🧭 Tapuya Tescil vs. Mahkeme Yoluyla Tescil
Tapuya Tescil:
🔹 Kamulaştırma bedeli ödendikten sonra idare adına tapuda işlem yapılmasıdır.
Mahkeme Yoluyla Tescil:
🔹 Malik rıza göstermezse ya da bulunamazsa, mahkeme kararına dayanarak tescil gerçekleştirilir.
📌 Biri rızaya dayalı, diğeri yargı yoluyla zorunlu edinimdir.
🔐 İrtifak Hakkı Kamulaştırması vs. Tam Mülkiyet Kamulaştırması
İrtifak Hakkı:
🔹 Taşınmaz malikliği devredilmez; kullanım hakkı kamuya geçer (örneğin elektrik hattı).
Tam Mülkiyet:
🔹 Maliklik hakkı tamamen sona erer, taşınmaz idareye geçer.
📌 İrtifak hakkı “kullanım”, tam kamulaştırma “mülkiyet” içindir.
📌 29. Uygulamada Sıkça Sorulan Kamulaştırma Terimleri
🧠 Kamulaştırma Şerhi
🔸 Taşınmazın tapu kaydına, kamulaştırma sürecinde olduğunu gösteren bir uyarıdır.
🔸 Üçüncü şahısların hak kazanmasını önler, satış işlemlerinde engel oluşturabilir.
📌 Şerh varsa, kamulaştırma işlemi başlamış demektir!
🧾 Kamulaştırma Tebligatı
🔸 İdarenin maliklere yaptığı resmi bildirimdir.
🔸 Satın alma teklifleri, dava açılacağı bilgisi, ödeme detayları bu tebligatta yer alır.
📌 Tebligatın yapılmaması süreci hukuka aykırı hale getirebilir.
⚖️ 10. Madde Dava Dosyası
🔸 2942 sayılı Kanun’un 10. maddesi gereği açılan bedel tespiti ve tescil davasını ifade eder.
🔸 Mahkeme, taşınmazın bedelini belirler ve tapunun idareye devrine karar verir.
📌 Kamulaştırma davasının kalbi bu dosyadadır!
🕵️♂️ Zilyetlik (Fiziki Hakimiyet)
🔸 Taşınmaz üzerinde fiili olarak kullanma ve tasarrufta bulunma durumudur.
🔸 Malik dışında biri de zilyet olabilir (örneğin kiracı, işgalci).
📌 Mülkiyet hakkıyla karıştırılmamalıdır; zilyet olmak malik olmak demek değildir.
🧱 Muhdesat
🔸 Taşınmaz üzerindeki yapılar, ağaçlar, sabit tesisler gibi unsurlardır.
🔸 Kamulaştırma bedeline dahil edilebilir veya ayrıca değerlendirilir.
📌 Arsa boş olsa da, üzerindeki muhtesat bedeli ciddi fark yaratabilir.
💰 Kıymet Artış Payı
🔸 Kamulaştırma sonrası taşınmazın çevresinde değer artışı yaşanırsa, bu farkın kamuya yansımasıdır.
🔸 Özellikle yol, köprü, raylı sistem gibi projeler sonrasında uygulanabilir.
📌 Planlamayla zenginleşmenin vergisel denetimi diyebiliriz.
🔧 Ayırma (İhdas) İşlemi
🔸 Kamulaştırma nedeniyle parselin bir kısmı alınırsa, kalan kısmın yeniden düzenlenmesidir.
🔸 Tapu kütüğünde güncelleme yapılır.
📌 Parsel küçülür ama hukuki şekli korunur.
📝 İstimlak Haritası
🔸 Kamulaştırılacak alanları ve yapılaşmaları detaylı gösteren haritadır.
🔸 Harita mühendisleri ve şehir plancıları tarafından hazırlanır.
📌 Uygulamanın teknik rehberidir.
📘 30. Yargı Kararlarında Sık Geçen Teknik Terimler
⚖️ Kıymet Takdir Raporu
🔸 Bilirkişi veya komisyonca hazırlanan teknik değerleme belgesidir.
🔸 Emsal karşılaştırmaları, yapı analizleri, çevresel faktörler içerir.
📌 Bu rapor, mahkeme kararını büyük ölçüde şekillendirir.
🧭 Mahkemece Tayin Edilen Gün
🔸 10. madde dava dilekçesinde belirtilen keşif ya da duruşma tarihidir.
🔸 Malik bu tarihte bedel tespiti sürecine katılabilir.
📌 Katılım sağlanmazsa hak kaybı yaşanabilir.
🏦 İdare Adına Bankaya Yatırılan Bedel
🔸 Tespit edilen kamulaştırma bedeli, mahkeme kararıyla bir bankaya yatırılır.
🔸 Malik bu bedeli çekebilir veya itiraz ederek dava açabilir.
📌 Paraya dokunmak, dava hakkını etkilemez; bu konuda Yargıtay kararları nettir.
📦 İhtiyati Tedbir Talebi
🔸 Kamulaştırma işleminin geçici olarak durdurulmasını sağlar.
🔸 Özellikle iptal davası açıldığında gündeme gelir.
📌 İdarenin taşınmaza el koyması bu sayede durdurulabilir.
💡 31. Pratik Örneklerle Kavramlar
📍 Örnek 1:
🔸 Ahmet Bey’in tarlası, bir otoyol projesi nedeniyle kamulaştırıldı.
🔸 Tarla üzerinde eski bir depo vardı, ama kamulaştırma bedelinde dikkate alınmadı.
➡️ Bu durumda, “muhtesat bedelinin” ayrı değerlendirilmesi için dava açılabilir.
📍 Örnek 2:
🔸 Bir köydeki taşınmazların sadece tapusu var, fakat sınırları net değil.
➡️ “Kadastro tespiti” yapılmadan sağlıklı kamulaştırma işlemi yürütülemez.
📍 Örnek 3:
🔸 Kamulaştırma tebligatı yapılamamış, malik yurt dışında.
➡️ Tebligatın usulsüz olması işlemi sakatlayabilir. “İlanen tebligat” çözüm olabilir.
🗂️ 32. Harita ve Kadastro Temelli Kamulaştırma Terimleri
📍 Kadastro
🔸 Taşınmazların yer, sınır, malik ve cins bilgilerinin teknik ve hukuki olarak tespitidir.
🔸 Kamulaştırma işlemleri kadastro verileri olmadan yapılamaz.
📌 Kadastro, taşınmazın kimliğidir.
🧭 Pafta
🔸 Harita üzerinde belirli bir alanı gösteren bölümdür.
🔸 Büyük projelerde kamulaştırılan alanlar pafta numaralarıyla tanımlanır.
📌 Her pafta bir sayfa gibidir, yüzlercesi birleşince il haritası oluşur.
📌 İmar Paftası
🔸 Şehir içindeki taşınmazların kullanım amaçlarını gösterir (konut, yeşil alan, yol vb.)
🔸 Kamulaştırma genellikle bu paftalarda “yol” gibi kamusal alanlar için yapılır.
📌 Bir taşınmaz imar planında “yol” ise, kamulaştırılması kaçınılmazdır.
🧱 Kadastral Parsel
🔸 Kadastro çalışmaları sonucu tanımlanan en küçük taşınmaz birimidir.
🔸 Parselin numarası, yüzölçümü, maliki ve konumu belirlenmiştir.
📌 Kamulaştırma işlemi parsel üzerinden yürütülür.
✍️ Kadastro Tespit Tutanağı
🔸 Taşınmazın malik bilgileri, yüzölçümü, sınırları ve komşularının yer aldığı resmi belgedir.
🔸 Mahkeme ve idare, bu belgeye dayanarak işlem yapar.
📌 Bu tutanak olmadan dava yürütmek çoğu zaman mümkün değildir.
📐 Koordinatlı Kamulaştırma Haritası
🔸 Taşınmazların konumu, paftalar üzerindeki koordinat sistemine göre çizilir.
🔸 Hem planlamacılar hem de tapu ve mahkeme bu haritayı esas alır.
📌 Özellikle otoyol, demiryolu gibi projelerde bu haritalar hayati önemdedir.
🗃️ İrtifak Hakkı Haritası
🔸 Sadece belli bir hakkın (örneğin elektrik hattı geçişi) kurulacağı alanları gösteren özel haritalardır.
🔸 Kamulaştırma değil, sınırlı ayni hak söz konusudur.
📌 Bir parsel tamamen alınmaz; sadece belirli bir kullanım hakkı sınırlandırılır.
📄 Tapu Kütüğü
🔸 Taşınmazların hukuki kayıtlarının tutulduğu ana belgedir.
🔸 Malik, takyidatlar, edinme sebebi ve cins bilgisi yer alır.
📌 Kamulaştırma işlemi önce bu kayıtlar üzerinden yürütülür.
🛑 Takyidat
🔸 Tapu üzerinde bulunan haciz, ipotek, şerh gibi sınırlayıcı kayıtlardır.
🔸 Kamulaştırma yapılırken bu kayıtlara dikkat edilmelidir.
📌 İpotekli taşınmaz kamulaştırılırsa, bedel ipotek sahibine ödenebilir.
🧾 Edinme Sebebi
🔸 Tapuda taşınmazın nasıl elde edildiğini belirtir (satış, miras, mahkeme kararı vb.)
🔸 Özellikle bedel ödemelerinde miras ve dava kararları dikkatle incelenmelidir.
📌 Kimin hak sahibi olduğu bu bilgiyle netleşir.
📉 Tapu Alanı ile Fiili Alan Uyumsuzluğu
🔸 Tapuda yazan alanla arazide ölçülen alanın farklı olması durumudur.
🔸 Kamulaştırma bedelinin doğru hesaplanması için bu fark dikkate alınmalıdır.
📌 Ölçü farkı ciddi bedel farklarına neden olabilir!
📋 33. Tapuda Sık Geçen Kamulaştırma İfadeleri
🏛️ Kamulaştırma Davası Şerhi
🔸 Taşınmazın tapusuna dava açıldığına dair düşülen nottur.
🔸 İdarenin veya mahkemenin talebiyle tapuya yazılır.
📌 Alım-satımı, devri sınırlayabilir.
⚠️ Fiili El Atma
🔸 Resmi kamulaştırma işlemi yapılmadan idarenin taşınmaza müdahale etmesidir.
🔸 Bu durum için tazminat davası açılabilir.
📌 Kamulaştırmasız el atma hukuka aykırıdır.
🧑⚖️ Tescil Şerhi
🔸 Kamulaştırma davası sonucunda verilen mahkeme kararıyla, tapunun idare adına geçirilmesine dair şerhtir.
🔸 Tapu Sicil Müdürlüğü kararı esas alarak işlem yapar.
📌 Kamulaştırmanın tamamlandığını gösterir.
🗓️ Kamulaştırma Tarihi
🔸 İdarenin kamulaştırma kararını aldığı resmî gündür.
🔸 Bedel hesaplamasında taşınmazın o günkü değeri dikkate alınır.
📌 Fiyat artışı veya düşüşü bu tarihten sonraki gelişmelere göre değerlendirilmez.
🧬 34. Miras ve Kamulaştırma İlişkisi
👪 Mirasçılar Arasındaki Paylaşım
🔸 Taşınmazın tapuda birden fazla mirasçısı varsa, hisseli mülkiyet söz konusudur.
🔸 Kamulaştırma bedeli hisselere göre paylaştırılır.
📌 Miras henüz paylaşılmadıysa, bedel tüm mirasçılara payları oranında ödenir.
🧾 Veraset İlamı (Mirasçılık Belgesi)
🔸 Mirasçının kim olduğunu gösteren resmi belgedir.
🔸 Kamulaştırma bedelinin doğru kişilere ödenmesi için şarttır.
📌 Veraset ilamı yoksa ödeme yapılamaz, bedel emanet hesabına alınır.
⚖️ Tereke
🔸 Vefat eden kişinin tüm mal varlığına verilen isimdir.
🔸 Kamulaştırılan taşınmaz terekeye dahildir.
📌 Mahkemede tereke temsilcisi belirlenmeden işlem yapılamaz.
📤 İntikal Etmemiş Taşınmazlar
🔸 Tapu hâlâ ölen kişinin adına kayıtlıdır.
🔸 Kamulaştırma yapılabilir, ancak bedel mirasçılara ödenmeden önce intikal yapılmalıdır.
📌 İdare bedeli ödeyemezse, mahkeme tarafından kayyım atanabilir.
🧩 35. Hisseli Taşınmazlarda Kamulaştırma
📊 Hisse Oranı
🔸 Tapuda belirtilen hisse oranı, kamulaştırma bedelinin belirlenmesinde temel ölçüttür.
🔸 Örneğin 1/2 hisse sahibi, bedelin yarısını alır.
📌 Hisse oranı dışında malikin özel durumu dikkate alınmaz.
🤝 Tüm Hissedarlarla Satın Alma Görüşmesi
🔸 Kamulaştırma Kanunu’nun 8. maddesi gereği, tüm hissedarlara teklif yapılır.
🔸 Tek bir hissedarla anlaşmak yeterli değildir.
📌 Bir kişi bile “hayır” derse, süreç mahkemeye taşınır.
⛔ Ortakların Rızası Olmadan Satış
🔸 Hissedarlar kendi hisselerini satabilir ancak diğer hisseleri bağlamaz.
🔸 Kamulaştırma ise idareye tüm hisseler üzerinde yetki verir.
📌 Mahkeme tescil kararı verdiğinde tüm hisseler idareye geçer.
🧑💼 36. Özel Malik Türleri ve Kamulaştırma
🏢 Tüzel Kişiler (Şirketler, Dernekler, Vakıflar)
🔸 Tapu kayıtlarında tüzel kişilik yer alıyorsa, temsilciler aracılığıyla işlem yapılır.
🔸 Kamulaştırma sürecinde şirket unvanı, yetkili kişi ve ticaret sicili dikkatle incelenmelidir.
📌 Yanlış muhatapla yapılan işlemler geçersiz sayılabilir.
🕌 Diyanete Ait Parseller ve Vakıf Malları
🔸 Kamulaştırılması zordur. Genellikle özel izin veya Bakanlar Kurulu kararı gerekir.
🔸 Bedelin kullanımı da yasal sınırlamalara tabidir.
📌 Tarihi eser, cami, mezarlık gibi yerlerde ayrıca Kültür Bakanlığı devreye girer.
🧑🌾 Ortak Köy Malları
🔸 Tapuda köy tüzel kişiliği adına kayıtlı taşınmazlar.
🔸 Köy tüzel kişiliği adına muhtar işlem yapabilir, ancak meclis kararı gerekir.
📌 Köy adına yapılan işlemler halkı doğrudan etkileyebilir.
📜 Zilyetlik (Fiilî Kullanım Hakkı)
🔸 Tapuda kaydı olmayan ama taşınmazı fiilen kullanan kişidir.
🔸 Kamulaştırma bedeli yalnızca tapu malikine ödenir.
📌 Zilyetlik iddiası olan kişi, ayrı dava açmak zorundadır.
🔍 37. Tapu Dışı Kullanım Hakkı Sahipleri
🌾 Ecrimisil Ödeyenler
🔸 Devlet taşınmazını izinsiz kullananlardan alınan haksız işgal bedelidir.
🔸 Kamulaştırmada hak sahibi sayılmazlar.
📌 Kamulaştırma bedelini alma hakları yoktur.
🛖 İmar Barışından Yararlananlar
🔸 Yapı kayıt belgesi alan kişiler, yalnızca yapının sahibidir, arsanın değil.
🔸 Kamulaştırmada yalnızca yapı için değer ödenebilir.
📌 Arsa başkasına aitse, yapı bedeli ayrı hesaplanır.
🏗️ 38. Kentsel Dönüşüm ve Kamulaştırma
🏚️ Riskli Alan / Riskli Yapı
🔸 6306 sayılı Kanun’a göre belirlenir.
🔸 Kamulaştırma değil, dönüşüm amaçlı tahliye süreci işler.
📌 Ancak bazı durumlarda dönüşüm için kamulaştırma yapılabilir.
🏛️ İdare Tarafından Dönüşüm Amaçlı Kamulaştırma
🔸 Belediye, TOKİ veya Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yapılabilir.
🔸 Önce rezerv yapı alanı ilan edilir, sonra kamulaştırma süreci başlatılır.
📌 Kentsel dönüşümde değer artışı ya da azalışı da göz önünde bulundurulur.
🗺️ Uygulama İmar Planı (1/1000)
🔸 Dönüşüm sahalarının en alt ölçekli planıdır.
🔸 Bu plana uygun olmayan yapılar kamulaştırılabilir.
📌 Plan dışı kalan parseller için zorunlu edinim gündeme gelir.
🧾 39. Proje Bazlı Kamulaştırmalar
🛤️ Ulaştırma Projeleri (Karayolu, Demiryolu, Havalimanı)
🔸 Karayolları Genel Müdürlüğü, TCDD, DHMİ gibi kurumlar tarafından yürütülür.
🔸 Güzergâh belirlenince kamulaştırma alanı tespit edilir.
📌 Etüt çalışmaları sonucu proje sınırları kesinleşir.
⚡ Enerji Projeleri (Baraj, HES, RES, GES)
🔸 Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) onayıyla yürütülür.
🔸 Gerekli parseller için kamu yararı kararı alınır.
📌 İrtifak hakkı veya mülkiyet hakkı kurulabilir.
🏢 Toplu Konut ve Sosyal Projeler
🔸 TOKİ ve Emlak Konut GYO tarafından yapılır.
🔸 Kentsel gelişim amacıyla belirli bölgelerde kamulaştırma yapılabilir.
📌 Kamu yararı şartı bu projelerde detaylı gerekçeyle sunulmalıdır.
📃 40. Kamu Yararı Kararı
🧾 Kamu Yararı Nedir?
🔸 Toplumun genel menfaatini ilgilendiren, hukuken korunmuş ihtiyaçlardır.
🔸 Kamulaştırmanın ilk adımıdır.
📌 Resmî kurul kararı olmadan kamulaştırma yapılamaz.
🏛️ Kamu Yararı Kararını Kim Verir?
🔸 Belediyeler: Belediye Encümeni
🔸 Bakanlıklar: İlgili Genel Müdürlük
🔸 Diğer kurumlar: Yönetim Kurulları
📌 Bu karar resmi gazetede yayımlanmaz ama dosyada mutlaka yer alır.
⏳ Kararın Geçerlilik Süresi
🔸 Kamu yararı kararı alındıktan sonra 6 ay içinde idari işlemler başlamalıdır.
🔸 Aksi takdirde işlem hükümsüz kalabilir.
📌 Mahkemeler bu süreye özellikle dikkat eder.
🔄 41. Kamulaştırma Sonrası Mülkiyet Değişimi
📌 Tescil Kararı
🔸 Mahkeme karar verir: “Şu parsel idare adına tescil edilsin.”
🔸 Tapu müdürlüğüne bildirilir ve sicil değişir.
📌 Tescil kararı kesinleşmeden idare taşınmaza müdahale edemez.
💸 Bedelin Ödenmesi veya Bankaya Yatırılması
🔸 Malik bulunamazsa veya anlaşma yoksa bedel emanet hesabına yatırılır.
🔸 Tapuya “bedel bankaya yatırılmıştır” şerhi düşülür.
📌 Bu durumda bile tescil kararı geçerli olur.
🗑️ Taşınmazın İlgili Tapu Şerhleriyle Devri
🔸 Tapudaki ipotek, haciz, intifa gibi takyidatlar idareye de geçer.
🔸 Ancak bazı haklar (kira, geçici şerhler) düşürülebilir.
📌 Şerhlerin kaldırılması için ayrıca işlem yapılması gerekebilir.
🧱 Fiilî El Atma Sonrası Tescil
🔸 İdare taşınmaza el koymuş ama tescil yaptırmamışsa, malik dava açabilir.
🔸 Bu davalara “fiilî el atma nedeniyle tazminat davası” denir.
📌 Mahkeme, bedelin güncel değerle ödenmesine hükmedebilir.
💸 42. Kıymet Takdiri (Değer Tespiti)
🧾 Kıymet Takdir Komisyonu
🔸 2942 sayılı Kanun’un 8. maddesi gereği kurulur.
🔸 En az 3 kişiden oluşur: teknik elemanlar (harita, inşaat, ziraat mühendisi vb.) ve mali uzman.
🔸 Taşınmazın değerini belirler.
📌 Komisyon raporu idarenin teklif edeceği bedele temel oluşturur.
📍 Kıymet Takdirinde Dikkate Alınan Unsurlar
✔️ Taşınmazın cinsi ve niteliği
✔️ Konumu ve yüzölçümü
✔️ İmar durumu ve kullanım hakkı
✔️ Üzerindeki yapılar, bitki örtüsü ve eklentiler
✔️ Emsal satışlar ve gelir getirici özellikler
📌 “Taşınmazın objektif ve piyasa rayicine uygun” değeri esastır.
📊 Değerleme Yöntemleri
🔹 Emsal Karşılaştırma Yaklaşımı:
Benzer nitelikteki taşınmazların satış verilerine göre kıymet takdiri yapılır.
🔹 Gelir Kapitalizasyonu Yaklaşımı:
Gelir getiren taşınmazlarda (ör. dükkan, kiralık bina), yıllık gelir üzerinden hesaplama yapılır.
🔹 Maliyet Yaklaşımı:
Arazi + yapı maliyeti ayrı ayrı değerlendirilerek toplam bedel hesaplanır.
📌 Karma yaklaşımlar da kullanılabilir.
📐 43. Emsal Araştırması
🧾 Emsal Ne Demek?
🔸 Kamulaştırılacak taşınmaza benzer özellikteki, aynı bölgede satılmış taşınmazlardır.
📌 Değerleme sürecinde bu veriler “piyasa değeri” açısından belirleyicidir.
📊 Emsal Seçim Kriterleri
✔️ Satış tarihi son 3 yıl içinde olmalı
✔️ Uzaklık ve konum benzer olmalı
✔️ İmar durumu, büyüklük ve ulaşım imkânları dikkate alınmalı
📌 Gerçek satış bedelleri üzerinden değerlendirme yapılır.
🧾 Tapu Müdürlüğü ve Belediyelerden Emsal Temini
🔸 Tapu ve Kadastro Bilgi Sistemi (TAKBİS) üzerinden alınır.
🔸 Belediyeden imar durumu ve ruhsat bilgileri temin edilir.
📌 Ekspertiz çalışmaları bu resmi belgelerle desteklenmelidir.
👷♂️ 44. Bilirkişi ve Uzman Raporları
🧑⚖️ Mahkeme Bilirkişisi Kimdir?
🔸 Kamulaştırma bedel tespit davasında hâkim tarafından atanan, tarafsız uzmanlardır.
🔸 Genellikle harita mühendisi, ziraat mühendisi, inşaat mühendisi ve şehir plancısı gibi disiplinlerden seçilir.
📌 Kıymet takdir komisyonu dışında, ikinci bir değerleme görevi görür.
📄 Bilirkişi Raporunda Olması Gereken Unsurlar
✔️ Taşınmazın açık adresi ve pafta/parsel bilgileri
✔️ Teknik özellikler ve kullanımı
✔️ İmar durumu ve mülkiyet yapısı
✔️ Uygulanan değerleme yöntemi
✔️ Sonuç olarak önerilen değer
📌 Eksik veya hatalı raporlar itiraza açık hâle gelir.
⏱️ Raporun Hazırlanma Süresi
🔸 Mahkeme genellikle 30 günlük süre verir.
🔸 Gerekirse ek süre talep edilebilir.
📌 Süreye uyulmaması durumunda bilirkişiler değiştirilebilir.
⚖️ 45. Değerlemede İtiraz ve Yargı Denetimi
📤 Tarafların Raporlara İtiraz Hakkı
🔸 Malik veya idare, bilirkişi raporuna karşı görüş bildirebilir.
🔸 Yeni delil sunulabilir ya da ikinci bir rapor istenebilir.
📌 Hâkim bu itirazları değerlendirerek karar verir.
🧑⚖️ Mahkemenin Takdir Yetkisi
🔸 Hâkim, bilirkişi raporunu tamamen kabul etmek zorunda değildir.
🔸 Gerektiğinde kendi kanaatiyle bedeli belirler.
📌 Ancak genellikle bilirkişi raporları doğrultusunda hüküm kurulur.
🔁 Yeniden Değerleme Talepleri
🔸 Değerlemenin güncel olmadığı veya hatalı olduğu durumlarda ek rapor istenebilir.
🔸 Özellikle uzun süren davalarda rayiç bedel değişmiş olabilir.
📌 Yargıtay, rayiç bedelin güncel olması gerektiğini vurgular.
🛠️ 46. Kamulaştırmasız El Atma
⚠️ Kamulaştırmasız El Atma Nedir?
🔸 Devletin ya da kamu kurumunun, herhangi bir kamulaştırma işlemi yapmadan özel mülkiyete konu taşınmaza fiilen müdahale etmesidir.
🔸 Yol yapma, elektrik direği dikme, bina inşa etme gibi durumlarda ortaya çıkar.
📌 2942 sayılı Kanun’un geçici 6. maddesi ve Yargıtay içtihatları ile şekillenir.
📅 Tarihsel Ayrım
✔️ 1983 öncesi el atmalar: El atmanın önlenmesi davası açılabilir.
✔️ 1983 sonrası el atmalar: Bedel davası açılır, el atmanın önlenmesi mümkün değildir.
📌 20 yıllık zamanaşımı sınırı da önemlidir.
🧑⚖️ Kamulaştırmasız El Atma Davaları
🔹 Taşınmazın bedeli için tazminat davası açılır.
🔹 Davalı: Müdahalede bulunan idare.
🔹 Görevli mahkeme: Asliye Hukuk Mahkemesi (taşınmazın bulunduğu yerde).
📌 Bedel belirlenirken bilirkişi raporları ve emsal değerleme esas alınır.
📜 Yargıtay Kriterleri
✔️ Müdahale fiilî olmalı
✔️ Sürekli ve kalıcı bir nitelik taşımalı
✔️ Mülkiyet hakkını kısıtlamalı
✔️ Tescil mümkün değilse tazminat esastır
📌 İyi niyetli zilyetlik savunması geçersizdir.
📐 47. İrtifak Hakkı ile El Atma Arasındaki Fark
🔌 İrtifak Hakkı Kurulması
🔸 Elektrik, doğalgaz, su borusu gibi altyapılar için mülkiyet hakkı değil, kullanım hakkı (irtifak hakkı) tesis edilir.
📌 Bu durumda taşınmaz maliki mülkiyet hakkını kaybetmez.
❌ El Atma Durumu
🔸 İrtifak hakkı kurulmadan doğrudan boru geçirme, direk dikme gibi müdahaleler yapılırsa bu kamulaştırmasız el atma sayılır.
📌 Fark: biri hukuki zeminle, diğeri hukuksuz fiil ile gerçekleşir.
🏘️ 48. Zilyetlik ve Fiilî Kullanım
🧍♂️ Zilyet Kimdir?
🔸 Bir taşınmazı fiilen elinde bulunduran, kullanma yetkisini fiilî olarak uygulayan kişidir.
🔸 Malik olmayabilir ama kullanım üzerinde tasarrufu vardır.
📌 Zilyetlik, mülkiyete karine teşkil eder.
🛤️ Kamu Zilyetliği
🔸 İdare tarafından fiilen kullanılan taşınmazlarda kamu zilyetliği doğar.
🔸 Eğer tapuda hâlen malik görünüyorsa, bu durum el atma davasına konu olabilir.
📌 İdarenin taşınmaz üzerindeki fiilî hâkimiyeti, hak doğurmaz.
🛑 Zilyetliğe Dayalı Kamulaştırma Olmaz!
🔸 Zilyetlik hakkı doğrudan kamulaştırmaya konu olamaz.
🔸 Ancak fiilî kullanım nedeniyle ortaya çıkan zararlar tazmin edilebilir.
📌 Yalnızca “mülkiyet hakkı” kamulaştırılabilir.
🔁 49. Dolaylı Müdahale ve Mülkiyet Hakkı İhlali
📉 Dolaylı Müdahale Örnekleri
🔹 Taşınmazın çevresinin kamulaştırılması nedeniyle kullanımının zorlaşması
🔹 Gürültü, titreşim, görüntü kirliliği gibi nedenlerle taşınmazın değer kaybetmesi
📌 Bu gibi durumlarda “dolaylı zarar” oluşur.
⚖️ Tazminat Talep Edilebilir mi?
✔️ Evet, değer kaybı ispatlanırsa idareden tazminat talep edilebilir.
✔️ Ancak bu durum her zaman kamulaştırma sayılmaz.
📌 Yargıtay, bu tür durumlarda “kamulaştırmasız el atma” değil “zararın tazmini” yönünde karar verebilir.
Bu içerikte yer alan açıklamalar, Şaban GÜL tarafından hazırlanan kişisel yorum ve önerileri içermektedir. Bilgiler, yürürlükteki mevzuat ve teknik uygulamalardaki değişiklikler doğrultusunda zamanla geçerliliğini yitirebilir. Ayrıca, belirtilen değerlendirmeler kişi veya kurumlar tarafından bağlayıcı kabul edilmeyebilir.
Bu nedenle burada paylaşılan bilgiler nihai karar öncesinde mutlaka yetkili kurum veya uzman kişilerle görüşülerek teyit edilmelidir. Bu içerikler yalnızca yol gösterici niteliktedir.
Daha fazla bilgi ve görüşme için: 📧 sabangul67@gmail.com
ℹ️ Kamulaştırma Kategorisi Hakkında Bilgilendirme
📌 Bu bölümde yöneltilen sorular, başta 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu, 3402 sayılı Kadastro Kanunu ve diğer mülkiyete ilişkin mevzuatlar esas alınarak; ilgili yönetmelik ve tebliğler doğrultusunda yorumlanmıştır.
⚖️ Unutulmamalıdır ki burada verilen yanıtlar hukuki bağlayıcılık taşımaz.
👨⚖️ Eğer bir kamulaştırma davası sürecindeyseniz, mutlaka avukatınız ya da uzman kişilerle iletişime geçiniz.
🚫 Sosyal medyada yayılan teyitsiz bilgilere itibar etmeyiniz.
🏢 Resmi bilgi almak için idarenin ilgili müdürlükleriyle doğrudan iletişime geçiniz.
📍 En doğru bilgi, yalnızca kamulaştırma yapan idare tarafından sağlanabilir.
