Kamulaştırmaya Hazırlıkta “Tasarruf Kısıtlaması” Süresi Nasıl Hesaplanır? | Geçici Madde 11 (6745 Sayılı Kanun)
Eklenme Tarihi: 20.08.2016
İlgili Kanun: 6745 sayılı Kanun, madde 34
Amaç: Tasarrufu kısıtlanan taşınmazlara ilişkin sürelerin yeniden belirlenmesi
Geçici Madde 11 – Kanun Metni
“Bu Kanunun ek 1 inci maddesinin birinci fıkrası kapsamında kalan ve bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce tasarrufu hukuken kısıtlanan taşınmazlar hakkında aynı fıkrada belirtilen süre, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren başlar.”
İptal Fıkralar (Anayasa Mahkemesi Kararlarıyla):
“Bu Kanunun ek 1 inci maddesinin üçüncü fıkrası hükmü, bu madde kapsamında kalan taşınmazlara ilişkin dava ve takipler hakkında da uygulanır.”
İptal: E. 2016/196, K. 2018/34 – Tarih: 28/03/2018
Madde Ne Getiriyor?
Konu: “Tasarrufu Kısıtlanan Taşınmazlar”
- Kamulaştırma yapılmadan önce bazı taşınmazların değerinin artmaması, kaçak yapılaşmanın önlenmesi gibi amaçlarla satılması, devri, ipoteği vs. yasaklanabilir.
- Bu kısıtlamalar, EK 1. madde 1. fıkraya dayanır.
Geçici Madde 11 ne yapıyor?
Bu tür kısıtlamalar, önceden başlamış olsa bile, süre hesabı yeniden başlar.
Yani:
- Örneğin taşınmazın tasarrufu 2013’te kısıtlanmış olsa bile,
- 6745 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği 07.09.2016 tarihinden itibaren süre yeniden başlar.
Süre Hesabı Neden Önemlidir?
EK 1. maddenin birinci fıkrası, taşınmazın tasarruf hakkının en fazla 5 yıl süreyle sınırlandırılabileceğini öngörür.
Bu maddeyle birlikte:
Eski sınırlama tarihleri göz önüne alınmaz.
Yeni 5 yıllık süre, 07.09.2016’dan itibaren yeniden işler.
Not: Bu düzenleme, özellikle askıya alınmış projelerde mağduriyetlerin azaltılması amacıyla getirilmiştir.
İptal Edilen Fıkra Ne Anlam Taşıyordu?
Üçüncü Fıkranın Getirdiği ve İptal Edilen Düzenleme:
Amaç: Bu tür taşınmazlarla ilgili davalarda da EK 1. maddenin üçüncü fıkrasının uygulanması isteniyordu.
Neden İptal Edildi?
- Anayasa Mahkemesi, bireylerin mülkiyet hakkına aşırı müdahale edildiğini,
- Yargı yollarının sınırlandırıldığını,
- Hukuki güvenlik ilkesine aykırı olduğunu belirterek iptal kararı vermiştir.
Sonuç: Davalar ve takipler artık bu hükme göre kısıtlanamaz.
Hukuki ve Pratik Yorum
| Durum | Uygulama Sonucu |
|---|---|
| Tasarruf kısıtlaması 2014’te başladı | Süre 07.09.2016’dan itibaren yeniden 5 yıl |
| Davalar bu maddeye göre sınırlandırılmak istenirse | Anayasa Mahkemesi iptal ettiği için uygulanamaz |
| Taşınmaz sahibi hak aramak isterse |  Yargı yoluna başvurabilir |
SONUÇ: Malikin Hakkını Genişleten, İdareye Süre Veren Düzenleme
Geçici Madde 11 ile:
- Vatandaşın taşınmaz üzerindeki uzun süreli belirsizlikten korunması,
- İdarenin de kamulaştırma sürecini hızla sonuçlandırması hedeflenmiştir.
Ancak üçüncü fıkranın iptaliyle, bireylerin yargı hakkı korunmuş ve olası mağduriyetler azaltılmıştır.
2942 Sayılı Kamulaştırma Kanunundaki Orjinal Metni Aşağıda Verilmiştir ( Kanun için tıklayınız)
Tüm kanun maddesine erişmek için tıklayınız
Ek madde: 20/08/2016 t. 6745 s. K. m.341
Bu Kanunun ek 1 inci maddesinin birinci fıkrası kapsamında kalan ve bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce tasarrufu hukuken kısıtlanan taşınmazlar hakkında aynı fıkrada belirtilen süre, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren başlar.İptal fıkra: E. 2016/196 K. 2018/34 28/03/2018 t. AyM K.
Bu Kanunun ek 1 inci maddesinin üçüncü fıkrası hükmü, bu madde kapsamında kalan taşınmazlara ilişkin dava ve takipler hakkında da uygulanır.İptal fıkra: E. 2016/196 K. 2018/34 28/03/2018 t. AyM K.
- MADDE 34
2942 sayılı Kanunun geçici 6 ncı maddesinin onuncu fıkrasının üçüncü cümlesi yürürlükten kaldırılmış ve aynı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
“GEÇİCİ MADDE 11
Bu Kanunun ek 1 inci maddesinin birinci fıkrası kapsamında kalan ve bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce tasarrufu hukuken kısıtlanan taşınmazlar hakkında aynı fıkrada belirtilen süre, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren başlar.
Bu Kanunun ek 1 inci maddesinin üçüncü fıkrası hükmü, bu madde kapsamında kalan taşınmazlara ilişkin dava ve takipler hakkında da uygulanır.” ↩︎
