KGM Taşınmazlar Dairesi Başkanlığı Sunumları

Karayolları Genel Müdürlüğü Sunumu

Kgm tarafından yayınlanan sunum ektedir.

Taşınmazlar Dairesi Başkanlığı Sunumu:

https://www.kgm.gov.tr/SiteCollectionDocuments/KGMdocuments/MerkezBirimler/TasinmazlarDairesi%20Baskanligi/Calismalar/tasinmazlar.pdf

Kamulaştırma İşlem Adımları Rehberi:

https://www.kgm.gov.tr/SiteCollectionDocuments/KGMdocuments/MerkezBirimler/TasinmazlarDairesi%20Baskanligi/Calismalar/kamulastirmaislemadimlari.pdf

Sunumların metine dökülmüş hali aşağıdaki gibidir:

Sunumlar otomatik dökülmüş olup hatalar olabilir. Lütfen yukarıdaki linkten orjinal halini inceleyiniz.

Karayolları Genel Müdürlüğü Taşınmazlar Sunumu

Hazırlayan: Abdullah ALEMDAROĞLU
Birim: Taşınmazlar Dairesi Başkanlığı
www.kgm.gov.tr

Organizasyon Yapısı

Karayolları Genel Müdürlüğü bünyesindeki birimler:

• Kamulaştırma Şubesi Müdürlüğü
• Emlak ve İmar Şubesi Müdürlüğü
• Malzeme Ocakları Şubesi Müdürlüğü
• Taşınmaz Değerleme Şubesi Müdürlüğü

Merkez ve Taşra Personel Durumu

2024 Yılı Kamulaştırılan Parsel Adedi

Toplam: 16.362 Adet

• Anlaşma: %65
• Mahkeme: %35

Gebze-Orhangazi-İzmir Otoyolu

Km: 0+000 – 408+654 arasında özel mülkiyete konu 44,93 milyon m² alanda 44,49 milyon m² alan kamulaştırılmış ve 2024 yılı sonuna kadar kamulaştırma işlemleri %99 oranında tamamlanmıştır.

(Bursa-Karacabey) Ayrımı-Zeytinbağı-Mudanya İl Yolu Sanayi Bölge Kavşağı:
Km: 0+000 – 10+515 arasında özel mülkiyete konu 949 bin m² alanın 869 bin m²’sinin kamulaştırması yapılmış, işlemler %92 oranında tamamlanmıştır.

Kuzey Marmara Otoyolu

3. Kesim-Köprü Dahil (Km: 61+500 – 129+650): Özel mülkiyete konu 2,99 milyon m² alanın 2,97 milyon m²’si kamulaştırılmış, işlemler %99 tamamlanmıştır.

Avrupa 1, 2, 7. Kesim: 8,30 milyon m² alanın 8 milyon m²’si kamulaştırılmış, işlemler %96 tamamlanmıştır.

Asya 4, 5, 6. Kesim: Km: 129+650 – 251+111 arasında 15,40 milyon m² alanın 14,94 milyon m²’si kamulaştırılmış, işlemler %97 tamamlanmıştır.

Nakkaş (8. Kesim): Km: 35+300 – 59+500 arasında 3,8 milyon m² alanın 1,66 milyon m²’si kamulaştırılmış, işlemler %42 tamamlanmıştır.

Ankara-Niğde Otoyolu

Km: 0+000 – 3+800 arası imarlı kesim olup kamulaştırması yapılmıştır. Km: 3+800 – 277+048 arasında 38 milyon m² alanın 23,7 milyon m²’si arazi toplulaştırma ile boşaltılmıştır (%62). Kamulaştırma işlemleri %98 tamamlanmıştır.

Kınalı-Tekirdağ-Çanakkale-Savaştepe Otoyolu

1915 Çanakkale Köprüsü Dahil: Km: 105+341 – 195+797 arasında 13,16 milyon m² alanın 13,05 milyon m²’si kamulaştırılmış, işlemler %99 tamamlanmıştır.

Kınalı-Malkara Kesimi: Km: 0+000 – 104+885 arasında tahmini 16 milyon m² alan bulunmaktadır. Km: 71+658 – 104+885 arasında pazarlık görüşmeleri devam etmektedir.

Menemen-Aliağa-Çandarlı Otoyolu

Km: 13+707 – 65+570 arasında 20,85 milyon m² alanda 20,4 milyon m² alan kamulaştırılmış, işlemler %98 tamamlanmıştır.

Aydın-Denizli Otoyolu

Km: 0+000 – 140+650 arasında 20,63 milyon m² alanın 20,20 milyon m²’si kamulaştırılmış, işlemler %96 tamamlanmıştır.

Çeşmeli-Erdemli-Silifke-Taşucu Otoyolu

Km: 0+000 – 40+309 arasında 3,68 milyon m² alanın 1,47 milyon m²’si kamulaştırılmış, işlemler %40 tamamlanmıştır.

Tescilli Taşınmazların Tespiti

18.604 adet taşınmaz tespit edilmiş ve TAKBİS (Tapu ve Kadastro Bilgi Sistemi) üzerinden Emlak Bilgi Sistemi’nde kayıt altına alınmıştır. 2015 yılında 7.969 adet taşınmaz kayıtlıyken, envanter çalışmalarıyla bu sayı 18.604’e ulaşmıştır.

Kamulaştırma Sınırlarının Tespiti ve İşaretlenmesi

4937 km’lik güzergahlarda kamulaştırma sınırlarının tespiti ve işaretlenmesi tamamlanmış, 946 km’de çalışmalar devam etmektedir.

İmar Planı Çalışmaları

Kuzey Marmara Otoyolu: Başakşehir-Nakkaş kesimi için 1/25.000, 1/5000 ve 1/1000 ölçekli imar planları onaylanmış, imar uygulaması çalışmaları devam etmektedir.

Aydın-Denizli Otoyolu: Denizli kesimine ait 1/25.000, 1/5000 ve 1/1000 ölçekli imar planları onaylanmış, 1/100.000 ölçekli Çevre Düzeni Planları onay aşamasındadır.

Ankara-Niğde Otoyolu: İmar planlarının büyük kısmı onaylanmıştır.

Van Çevre Yolu: İmar planı ve uygulaması tamamlanmış, ancak taşınmaz maliklerinin açtığı davalar devam etmektedir.

Hammadde Üretim İzin Belgeleri

Malzeme Ocakları Şubesi Müdürlüğü

2024 yılında toplam 208 adet ocak sahasının süre uzatımı, alan değişikliği ve yeni talep başvurusu yapılmış; 157 adet sahanın hammadde üretim izin belgesi alınmıştır.

Maraş Merkezli Depremler Nedeniyle Acil Muvaffakat Verilen Taş Ocakları

Topaklı Taş Ocağı Rehabilitasyon Çalışması

Hammadde sahası Ankara ili Gölbaşı ilçesi Topaklı köyü sınırları içerisinde bulunmakta olup Ankara-Niğde Otoyolu yapım işinde hammadde temini için kullanılmıştır. Rezervin bitmesi sebebiyle 7.730 adet ağaç dikimi yapılarak rehabilitasyon projesi tamamlanmıştır.

Taşınmaz Değerlemesi

Değerleme işlemleri emanet ve ihaleli olarak yapılmaktadır. Kıymet takdir raporları 2006 yılından beri Merkez Takdir Komisyonu tarafından incelenmektedir.

Kamulaştırma Bilgi Sistemi

Kamulaştırma Bilgi Sistemi ve diğer kurumlarla entegrasyon çalışmaları devam etmektedir.

Kamulaştırma İşlem Adımları Sunumu:

Önsöz

2002 Yılında «Acil Eylem Plan» kapsamında yapımına başlanan bölünmüş yollar ile birlikte Karayolları Genel Müdürlüğünün yaptığı kamulaştırma işlemlerinde önemli bir artış olmuş, Nisan 2023 itibariyle Karayolları Genel Müdürlüğünün yol ağında yer alan toplam 68.689 km yolun 28.996 kilometresi bölünmüş hale getirilmiştir.

Yap-işlet-Devret Modeli ile yapımına başlanan:

• İstanbul-Bursa-İzmir Otoyolu (Osmangazi Köprüsü Dahil)
• Kuzey Marmara Otoyolu (Yavuz Sultan Selim Köprüsü Dahil)
• Menemen-Aliağa-Çandarlı Otoyolu
• Ankara-Niğde Otoyolu
• Kınalı-Tekirdağ-Çanakkale-Balıkesir Otoyolu (Malkara-Çanakkale (1915 Çanakkale Köprüsü dahil) Kesimi)

projeleri tamamlanmış,

• Aydın-Denizli Otoyolu
• Kuzey Marmara Otoyolu (8. Kesim Başakşehir-Nakkaş Arası)
• Mersin (Çeşmeli)-Erdemli-Silifke-Taşucu Otoyolu (Çeşmeli-Kızkalesi)
• Sarıyer-Kilyos Tüneli
• Kınalı-Tekirdağ-Çanakkale-Savaştepe Otoyolu (Kınalı-Malkara)

projeleri devam etmektedir.

Otoyollarının tamamlanması ile birlikte Ülkemizde önemli ticaret ve turizm merkezleri birbirine bağlanacak ve bu güzergahlar üzerinde yeni cazibe merkezleri oluşacaktır.

Bu projelerin hayata geçirilmesi için yol güzergahlarının mülkiyet/kamulaştırma işlemlerinin tamamlanması gerekmektedir.

Bu çalışmada Karayolları Genel Müdürlüğünce yapılan kamulaştırma işlemlerinde izlenen işlem adımları anlatarak arazisi kamulaştırılan taşınmaz sahiplerinin bilgilendirilmesi amaçlanmıştır.

Kamulaştırma

Anayasamızın Kamulaştırma başlıklı 46. Maddesinde «Devlet ve kamu tüzelkişileri; kamu yararının gerektirdiği hallerde, gerçek karşılıklarını peşin ödemek şartıyla, özel mülkiyette bulunan taşınmaz malların tamamını veya bir kısmını, kanunla gösterilen esas ve usullere göre, kamulaştırmaya ve bunlar üzerinde idari irtifaklar kurmaya yetkilidir.» hükmü yer almaktadır.

Madde içeriğinden de anlaşılacağı gibi Kamulaştırma; kamu yararının gerektirdiği hallerde gerçek ve özel hukuk tüzel kişilerinin mülkiyetindeki taşınmazların, kamu yararı amacıyla, devlet veya bir kamu tüzel kişisinin kullanımına imkan veren yasal bir yoldur.

Kamulaştırma mülkiyet, daimi ve müstakil üst ya da irtifak hakkı edinimi şeklinde yapılabilir.

Kamulaştırma İşlem Adımları

Projelendirme

Yolun ve yolla ilgili tesislerin inşa edileceği yerlerin projesi Karayolları Teknik Şartnamesi ve Karayolu Tasarım ölçütlerine göre hazırlanarak Karayolları Genel Müdürlüğünce onaylanır.

Proje hazırlanırken yolun geçeceği güzergahtaki zemin, imar/yapılaşma, trafik yoğunluğu gibi pek çok ölçüt dikkate alınır.

Yol güzergahları projelendirilirken yolun zemin durumu, trafik yoğunluğu, güvenlik, seyahat konforu, imar/yapılaşma durumu, doğal yaşama olan etki, yol güzergahının ileriye dönük ihtiyaçları ve maliyet gibi ölçütler dikkate alınarak, fayda/maliyet analizleri yapılır ve bölgedeki taşınmaz maliklerinin mağduriyetini en aza indirecek en uygun projeye karar verilir.

Kamulaştırma Sınırlarının Belirlenmesi

Yol güzergahında kamulaştırma sınırları belirlenirken:

• Yol inşaatının yapımı için gerekli alanın belirlenmesi için yolun projesi mülkiyet sınırlarını gösteren kadastro paftası ile çakıştırılarak yol güzergahının geçeceği yerin mülkiyet durumu (özel mülk, orman, mera, hazine arazisi vs.) belirlenir.
• Sadece yol gövdesinin inşa edileceği yerler değil, yolun peyzaj ve ağaçlandırma sahası, kar yağışı yoğun olan bölgelerde yol gövdesinden uzaklaştırılan kar kümelerinin atılacağı alanlar, servis yolu için gerekli alanlar, emniyet sahası ve ileride genişletilmesi muhtemel olan yolların genişleme alanları da kamulaştırma sınırına dahil edilir.
• Tarım alanlarındaki özel ve tüzel kişiliklere ait taşınmazların yol inşaatından sonra arta kalan kısımları alan ve geometrik olarak tarım yapmaya elverişli değil ise bu kısımlar da kamulaştırma sınırları içerisine alınır.
• İmarlı sahalardaki özel ve tüzel kişiliklere ait taşınmazların yol inşaatından sonra arta kalan kısımları alan ve geometrik olarak yapılaşmaya uygun değil ise yine bu kısımlar da kamulaştırma sınırları içerisine alınır.
• Kamulaştırma sınırlarının mümkün olduğu kadar yapılaşmayı olumsuz etkilemeyecek şekilde doğrusal şekilde belirlenmesine dikkat edilir.
• Kamulaştırma sınırları kesinleştirilmeden önce ihtiyaç ya da talepler doğrultusunda duvar, alt/üst geçit talepleri proje birimlerince yerinde tekrar değerlendirilerek kamulaştırma sınırları genişletilir ya da daraltılır.
• Kamulaştırma sınırlarının son şekline karar verildikten sonra mülkiyet sınırlarının ve yüzölçümünün doğruluğunun tetkiki «Tescile Konu Harita ve Planlar Yönetmeliği» kapsamında Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün ilgili taşra birimince kontrol edilir.
• Kontrol işlemleri tamamlandıktan sonra Karayolları Genel Müdürlüğüne gönderilen kamulaştırma planları için Kamu Yararı Kararı ya da Kamulaştırma İşlemine Başlama Kararı alınır.
• Karar alındıktan sonra kamulaştırma işlemlerine fiilen başlanır.

Kamulaştırma Aşamasında Yapılan İşlemler

Karar alınmasını müteakip kamulaştırma planında yer alan taşınmazların tapu kütüğündeki beyanlar hanesine Kamulaştırma Kanununun 7. Maddesine göre şerh konur.

Kanunun 7. Maddesine göre konulan bu şerh mülkiyeti kısıtlayıcı bir şerh olmayıp bilgilendirme amaçlı konulmaktadır. Yasa gereği 6 ay içerisinde idare kamulaştırma işlemine başlamaz ise şerh resen silinebilmektedir.

İdare kamulaştırmaya konu taşınmaz malların kamulaştırma bedelini tespit etmek üzere kendi bünyesi içinden en az üç kişiden teşekkül eden bir veya birden fazla kıymet takdir komisyonunu görevlendirir.

Komisyon kamulaştırmaya konu taşınmazın:

• Cins ve nevini,
• Yüzölçümünü,
• Kıymetini etkileyebilecek bütün nitelik ve unsurlarını ve her unsurun ayrı ayrı değerini,
• Varsa vergi beyanını,
• Kamulaştırma tarihindeki resmi makamlarca yapılmış kıymet takdirlerini,
• Arazilerde, taşınmaz mal veya kaynağın mevkii ve şartlarına göre ve olduğu gibi kullanılması halinde getireceği net gelirini,
• Arsalarda, kamulaştırılma gününden önceki özel amacı olmayan emsal satışlara göre satış değerini,
• Yapılarda, resmi birim fiyatları ve yapı maliyet hesaplarını ve yıpranma payını,
• Bedelin tespitinde etkili olacak diğer objektif ölçüleri,

esas tutarak düzenleyeceği raporda bütün bu unsurların cevaplarını ayrı ayrı belirtmek suretiyle ve ilgililerin beyanını da dikkate alarak gerekçeli bir değerlendirme raporuna dayalı olarak taşınmaz malın değerini tespit eder.

Kamulaştırmaya konu taşınmazlar arazide tek tek görülür, üzerindeki ağaç, bina, kuyu, çit, duvar vs. müştemilat parsel ile birlikte, resimlenir ve tutanağa bağlanır. Müştemilata ilişkin bu tutanak komisyon üyeleri ile beraber tespit esnasında komisyona eşlik eden taşınmaz sahibi veya gerek görülürse muhtar tarafından da imzalanır.

Görüşme Öncesinde Yapılması Gereken İşler

Değerin tespitinde, kamulaştırmayı gerektiren imar ve hizmet teşebbüsünün sebep olacağı değer artışları ile ilerisi için düşünülen kullanma şekillerine göre getireceği kâr dikkate alınmaz.

Kadastro Müdürlüğünce onaylı kamu yararına esas planda yer alan kamulaştırmaya konu taşınmazların maliklerinin ölü olup olmadığı, ölü ise mirasçılarının kimler olduğu ve verasetleri, ölü değil ise malik ya da hissedarının ikamet adresleri MERNIS üzerinden ve diğer yöntemlerle araştırılır.

Bu kişilerin kimliklerine kamulaştırma görüşmesine çağrı için tebligat yapılır. Tebligatta görüşmenin yeri, tarihi, saati, tebligata konu parselde yapılacak kamulaştırma miktarı ve görüşmede istenen belgeler yer alır.

Kamulaştırmaya konu taşınmaz (ölü) malik adına kayıtlı ise ölüm tarihine göre ilgili Mahkeme ya da Noterden veraset ilamının alınması, Tapu Müdürlüğüne sunularak intikallerin yaptırılması, veraset ilişiğinin kesilerek alınacak yeni tapu kaydı ile görüşmeye katılım sağlanması,

Üzerinde haciz, ipotek vb. takyidat bulunan taşınmazlardan süresi dolmuş olan ya da kaldırılması mümkün olan şerhlerin kaldırılarak görüşmeye katılım sağlanması,

Kısıtlılık hali devam eden malikler için ilgili mercilerden alınacak vasi ya da kayyımlık belgesi ile katılım sağlanması,

Maliklerin bir ya da birkaçının vekalet vermesi halinde vekalet belgesinin aslının getirilmesi,

Evvelce paydaşlar arasında fiilen bölünerek bir veya birkaç paydaşın tasarruf ve yararlanmasına bırakılmış taşınmazlarda fiili durum için hissedarlar arasında mutabakat sağlanarak bütün hissedarların görüşmeye ortak katılım sağlaması,

Evvelce idare tarafından taşınmaz sahibinden muvaffakatname alınarak taşınmaza girilmiş ise evrakın vatandaşa verilen suretinin getirilmesi, kamulaştırma işlemlerini hızlandıracaktır.

Kamulaştırma Görüşmesi

Görüşme öncesinde komisyon tarafından katılımcılara proje, yol yapım çalışmaları, kamulaştırma bedelinin nasıl tespit edildiği, taşınmazı kamulaştırılacak kişilerin hakları, görüşme tarihine kadar yapılan işler ve görüşme tarihinden sonra işleyecek sürece ilişkin genel bilgilendirme yapılır.

Görüşmeler kamulaştırmaya konu taşınmazın malik ya da hissedarları ile yapılır, bunun haricinde vekalet ya da vasi belgesi olmadıkça üçüncü kişilerle görüşme yapılmaz, bilgi verilmez.

Katılımcıların komisyonca teklif edilen tutarı kabul etmesi halinde taşınmaz malik ya da hissedarları ile komisyon tarafından «Satınalma Tutanağı» imzalanır.

Ayrıca kişinin alacağı kamulaştırma bedelinin yatırılacağı banka hesap bilgilerini içerir belge de doldurularak komisyona teslim edilir.

Bedelin yatırılması istenen banka Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde faaliyet göstermeli ve hesap «vadesiz TL hesabı» olmalıdır. (Yabancı bankalara, döviz hesabına ve vadeli hesaplara kamulaştırma bedeli yatırılamaz.)

Komisyonca belirtilen tutarın kabul edilmemesi halinde ise yine taşınmaz malik ya da hissedarları ile komisyon tarafından müştereken «Anlaşmazlık Tutanağı» imzalanır.

Görüşmeler tamamlandıktan sonra tebligat ulaşıp görüşmeye katılmayan ya da görüşmeye katılarak Satınalma ya da Anlaşmazlık Tutanağı imza atmayan kişiler için «Durum Tutanağı» düzenlenir.

Görüşmeden Sonra Yapılan İşler

Anlaşma sağlanan taşınmazların maliklerince imzalanan «Satınalma Tutanağı» tapuda Karayolları Genel Müdürlüğü adına yapılacak tescil işleminin hukuki dayanağı olup satınalma tutanakları tescil bildirimleri ile birlikte ilgili Tapu Müdürlüğüne gönderilir.

Tapu Müdürlüğünce Karayolları Genel Müdürlüğü adına tescil/terkin işlemleri tamamlandıktan sonra satınalma tutanağında yer alan kamulaştırma bedelleri ilgililerine ödenir. Ödeme 45 gün içerisinde gerçekleştirilir. (Ancak hak sahibi tarafından beyan edilen banka ve hesap bilgilerinde hata ve/veya tapu kaydında takyidat olması vb. durumlarda bu süre 45 günü geçebilir.)

Anlaşmazlık ya da imtina tutanağı düzenlenen taşınmazlarda kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan kısmın Karayolları Genel Müdürlüğü adına tescili/terkini için ilgili Asliye Hukuk Mahkemesinde dava açılır.

Mahkeme tarafından tespit edilen bedel taşınmaz sahibine ödenmek üzere bankaya yatırılır.

Kamulaştırma Kanununun 10. Maddesine göre açılan bu davanın yerel mahkemede sonuçlanması ile birlikte kamulaştırmaya konu yer Karayolları Genel Müdürlüğü mülkiyetine geçer.

Yerel Mahkemece verilen bu karar tescil yönünden kesin olup tarafların bedele ilişkin temyiz hakları saklıdır.

Açılan davanın 4 aydan uzun sürmesi halinde 4 aydan sonra geçen süre için kamulaştırma bedeline ilave olarak yasal faiz de ödenir.

Davaya ilişkin bütün masraflar kamulaştırmayı yapan Karayolları Genel Müdürlüğüne ait olup, sadece kararda vekalet ücretine hükmedilmesi halinde taşınmaz sahibinden vekalet ücreti tahsil edilir.

Kamulaştırma ile İlgili Bilinmesi Gereken Hususlar

Kamulaştırılan taşınmazların sahiplerinin idarece teklif edilen bedeli kabul etmeleri halinde «Tezyidi Bedel» (Bedel Arttırma) davası açamazlar. Başka bir hak talebinde bulunamazlar.

Kamulaştırılan taşınmazların sahipleri teklif edilen bedeli kabul etmemeleri halinde de kamulaştırma bedeli için dava açamazlar. Kamulaştırma bedelinin tespiti için dava açma yetkisi ve görevi kamulaştırmayı yapan idareye aittir.

Mahkemece 10. madde uyarınca yapılan tebligat, davet veya ilanen tebliğden sonra taşınmaz mal başkasına devir ve ferağ veya temlik edilemez. Mahkemece bu durumun önüne geçmek için Kamulaştırma Kanununun 31/b Maddesine göre şerh konur.

Bu şerh Kamu Yararı Kararı’ndan sonra Kanunun 7. Maddesine göre konan şerhten farklı olup şerhin kaldırılması ancak ilgili Mahkemenin talimatı ile mümkündür.

Dava sırasında bilirkişiler, kendilerine mahkemece takdir edilen ücret dışında herhangi bir suretle çıkar sağlayamazlar.

Dava giderleri avukat veya dava vekilleri veya onlar adına hareket edenler tarafından kabul edilemez.

Kamulaştırma bedelinin tamamı veya bir kısmı nakden veya başka bir şekilde, avukat veya dava vekili veya onlar adına hareket edenler tarafından mal sahibine önceden ödenemez.

Kamulaştırma bedelinin tamamı veya bir kısmı avukat veya dava vekili veya onlar adına hareket edenlere ait olacağı kararlaştırılamaz.

Bu fiiller avukat veya dava vekillerince bizzat veya aracı ile mal sahibine teklif edilemez veya bunlara yardımcı olunamaz.

Kamulaştırmaya konu taşınmazın bir kısmı kamulaştırılıyor ve arta kalan kısmın kamulaştırılması isteniyor ise 3.3’te belirtilen tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içerisinde idareye başvuru yapılması gerekmektedir. Bu süre geçtikten sonra yapılan başvurular dikkate alınmaz.

Kamu yararı kararının ilanından sonra kamulaştırmaya konu yere dikilen ağaçlar ve yapılan binalar kamulaştırma bedelinin tespitinde dikkate alınmaz.

Sıkça Sorulan Sorular

1. Kamulaştırma işleminin yasal dayanağı nedir?

Kamulaştırma Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 46. Maddesi kapsamında 2942 Sayılı Kamulaştırma Kanunu hükümlerine göre yapılmaktadır.

2. Kamulaştırma bedelini kabul etmediğim durumda ne olacak?

Kamulaştırma görüşmesinde maliklerin teklif edilen kamulaştırma bedelini kabul etmeme hakkı bulunmaktadır. Bu durumda KGM tarafından kamulaştırma bedelinin tespiti amacıyla ilgili Asliye Hukuk Mahkemesi’ne bedel tespit ve tescil davası açılır ve Mahkemece kamulaştırma bedelinin belirlenmesi talep edilir. Mahkeme atayacağı bilirkişiler yardımıyla yerinde keşif yaparak kamulaştırma bedelini tespit eder.

3. Yerel Mahkemenin verdiği kararı temyiz edebilir miyim?

Yerel Mahkemenin verdiği kararda tescil hükmü kesin olup bedel yönü ile temyiz mümkündür.

4. Kamulaştırmaya karşı İdari Yargıda dava açılabilir mi?

Kamulaştırma işleminin iptaline ilişkin İdari Yargıda, 10 uncu madde gereğince mahkemece yapılan tebligat
gününden, kendilerine tebligat yapılamayanlara tebligat yerine geçmek üzere mahkemece gazete ile yapılan ilan
tarihinden itibaren otuz gün içinde, dava açılabilir.

5. Kamulaştırma görüşmesinde teklif edilen bedeli kabul ettikten sonra bedel arttırma (tezyidi bedel) davası açılabilir mi?

Bedel kabul edildikten sonra tezyidi bedel davası açılamaz.

6. Arazimde toplulaştırma yapıldı, yeni tapumu aldım. Eskiden benim olan yer yolda kaldı. Herhangi bir hak ya da alacağım var mı?

Mülkiyete ilişkin herhangi bir hak ve alacağınız yoktur. Ancak yola isabet eden kesimde yer alan ağaç, bina, kuyu, duvar, ekili ürün vs. müştemilatın bedeli ödenir. Aynı durum İmar Kanununun 18. Madde uygulaması sonucu yolda kalan müştemilat için de geçerlidir.

7. Satınalma tutanağı imzaladıktan sonra işlemler için tekrar Tapu Müdürlüğüne gitmem gerekir mi?

Satınalma tutanağı taşınmaz sahibinin tapuda tescil veya terkinine dair kabul beyanını içerdiğinden tekrar Tapu Müdürlüğüne gitmenize gerek yoktur.

8. Kamulaştırma görüşmesinde teklif edilen bedeli taşınmaz sahibi/hissedarı olarak kabul ettim. Kamulaştırma bedelinin bir kısmının 3. bir kişiye ödenmesini talep edebilir miyim?

Anlaşma sonucu ödenmesi gereken bedel sadece taşınmazın sahibine ya da hissedarına ödenir. Bunun haricinde bir icra, vergi borcu ya da sigorta alacağı var ise resen kesilir ve kalan kısım tarafınıza ödenir.

9. Kamulaştırma bedeli yasal vekilimin hesabına yatırılabilir mi?

Verilen vekalette kamulaştırma bedelinin alınmasına ilişkin net hüküm var ise mümkündür.

10. Anlaşma ya da Mahkeme sonucu bankaya adıma yatırılan kamulaştırma bedelini almaz isem ne olur?

Alacağınız bedel 10 yıl süre ile bankada bekler. Sonrasında Bankacılık Mevzuatı gereği TMSF’na devrolunur. Bunun için sonrasında idaremizden herhangi bir hak talebinde bulunamazsınız.

11. Arazimin tapu kütüğünde haciz/ipotek/vergi borcu/temlik nedeniyle şerh var. Kamulaştırma bedeli kime ödenir?

Tapu kütüğündeki şerh sahibinin muvafakati istenir. Bu muvafakat alınmaz ise kamulaştırma bedelinin borç kadar olanı şerh sahibine ödenir ve alacağınızdan düşülür.

12. Parselimde Kamulaştırma Kanununun 31/b Maddesine göre şerh var. Kaldırabilir miyim?

Kamulaştırma Kanununun 4650 Sayılı Kanun ile değiştirilmesinden sonra konulan şerhler Kanunun 10. Maddesine göre açılan davadan sonra Mahkemece konulmuş olduğundan kaldırılması Mahkeme Kararı ile mümkündür. 10. Madde davası sonucu hükmedilen kararın Tapu Müdürlüğüne ibraz edilerek infazın gerçekleştirilmesinden sonra kaldırılır. Eğer 4650 sayılı Kanundan önce konulmuş ise ilgili Karayolları Bölge Müdürlüğüne başvuru yapılarak şerh gerekçesi araştırılır. Şerhin gerekçesi ortadan kaldırıldıktan sonra şerhin kaldırılması mümkündür.

13. Karayolları Genel Müdürlüğü aleyhine açtığım dava Kamulaştırma Kanununun 38. Maddesi kapsamında reddedilmişti. Son yasal düzenlemeler ile herhangi bir hak ve alacağım var mıdır?

Kamulaştırmada zaman aşımını düzenleyen Kamulaştırma Kanununun 38. Maddesi, Anayasa Mahkemesinin 10/4/2003 tarih ve E.2002/112, K.2003/33 sayılı kararı ile iptal edilmiştir. Son olarak 6487 Sayılı Kanun ile konu yeniden düzenlenmiştir. İlgili Karayolları Bölge Müdürlüğüne müracaat ederek uzlaşma başvurusunda bulunabilirsiniz. Kanunda belirtilen şartlar oluşmuş ise talebiniz değerlendirilecektir.

14. Hazine arazisini kullanıyorum, ürün bedeli alabilir miyim?

Araziye girmeden önce Ecr-i misil belgesini ibraz etmek ya da muhtar ve azaların imzaları ile durum tutanak altına alınmak kaydıyla sadece ürün bedeli alabilirsiniz.

15. Mera arazisini kullanıyorum, ürün bedeli alabilecek miyim?

Mera arazisi üzerindeki yapı, ürün ve müştemilat için işgalciye ödeme yapılamaz.

16. Devlet ormanı vasfındaki araziyi kullanıyorum, ürün bedeli alabilir miyim?

Orman arazisi üzerindeki yapı, ürün ve müştemilat için işgalciye ödeme yapılamaz.

17. Kamulaştırılan yerde binam ve ağacım var. Bunların enkazını alabilir miyim?

Kamulaştırma bedeli müştemilatın tümü için hesaplanır. Kamulaştırma görüşmesinde enkazı istediğinizi beyan ederseniz hesaplama ona göre yapılır. Tutanağa not düşülür ve işlemler buna göre devam ettirilir.

18. Bedel tespit ve tescil davasında ortaya çıkan masraflar için tarafıma borç oluşur mu?

Kanunun 10. Maddesine göre açılan davalarda dava masrafları kamulaştırmayı yapan idareye aittir. Ancak dava sonucu Mahkeme kararında vekalet ücretine hükmedilir ise bu ücret tarafınızca ödenir.

19. Kamulaştırılan parsel Köy Tüzel Kişiliğine ait. Bu taşınmaz nasıl kamulaştırılacak?

Köy Tüzel Kişiliğinin arazi devrine ilişkin kararı karar defterine kayıt edilir. İllerde vali, ilçelerde kaymakam tarafından onaylandıktan sonra karar idareye sunulur. Kamulaştırma bedeli Köy Tüzel Kişiliği hesabına yatırılır.

20. Arazimden yol geçeceğini öğrendim. Kamulaştırma işlemleri için Karayolları Genel Müdürlüğüne herhangi bir bildirimde bulunmama gerek var mı?

Kamulaştırılacak parsellerin mülkiyet bilgileri ilgili TAKBİS üzerinden, maliklerin adres bilgileri ise MERNIS üzerinden elektronik olarak alınmaktadır. Sadece adres değişikliklerinin Muhtarlıklara bildirilmesi yeterlidir.

21. Kanunun 10. Maddesine göre açılan davanın sonucunda aldığım bedel Yargıtay/İstinaf Mahkemesince bozuldu. Bedel düştü. Ne yapmam gerekir?

Kesinleşme kararının tarafınıza tebliğinden sonra ilgili Bölge Müdürlüğüne müracaat ederek fark bedelini iade etmeniz gerekir. Aksi takdirde Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre işlem yapılır.

22. Görüşme tarihinden önce ya da sonra kamulaştırmaya ilişkin telefonla bilgi alabilir miyim?

Kamulaştırmaya ilişkin bilgiler kişiye özel bilgiler olduğundan telefonla bilgi verilmez. Kamulaştırmayı yapan idareye kimlik belgeniz ile birlikte şahsen ya da dilekçe ile; vekaleten ya da vasi belgesi ile işlem yapıyorsanız vekalet/vasi belgesi aslı ile müracaat etmeniz gerekir.

23. Tapuda davalı taşınmazın bedeli nasıl ödenir?

Taşınmazın tapu kaydında malik hanesi «Davalı» olarak görünüyor ise taşınmazın kamulaştırmaya konu kısmı için Kanunun 18. Maddesine göre dava açılır. Bu kısımdaki hak ve alacaklar bedele dönüşür ve kamulaştırma bedeli üçer aylık vadeli hesaba yatırılır. İhtilaf çözüldüğü zaman Mahkemenin talimatı ile bu bedel hak sahibine ödenir.

24. Kamulaştırmaya ilişkin bilgi-belge talep ederken hangi evraklar istenmektedir?

Karayolları Genel Müdürlüğünden bilgi-belge talep ederken dilekçeniz ekine sormak istediğiniz taşınmazın tapu ya da tapu kaydının fotokopisi eklemeniz ya da başvurunuzda sorulan taşınmazın il, ilçe, mahalle/köy, ada, parsel bilgilerinin açıkça yazılması talebinizin karşılanmasını hızlandıracaktır. Soracağınız taşınmaz tapuda halen mirasçısı olduğunuz kişi adına kayıtlı ise mirasçının veraset ilamının da eklenmesi ve bu ilamda sizin mirasçı olduğunuzun açıkça belirtilmiş olması gerekmektedir.

25. İdarenin gönderdiği tebligatta belirtilen yer ve saatte kamulaştırma görüşmesine katılamadım/katılamayacağım. Ne yapmalıyım?

Belirtilen yer ve tarihte görüşmeye katılmamanız halinde Kanunun 10. Maddesine göre bedel tespit ve tescil davası açılır. Ancak tebligatta belirtilen telefon numarasını arayarak makul bir sürede görüşmeye katılacağınızı bildirirseniz dava açma işlemi geçici olarak bekletilir. Yine katılım sağlanmaz ise dava açılır.

26. Yurt dışında ikamet ediyorum. Yakın zamanda Türkiye’ye gelemeyeceğim. Ne yapmalıyım?

Bu durumda da 25. maddede belirtildiği gibi belirtilen yer ve tarihte görüşmeye katılmamanız halinde Kanunun 10. Maddesine göre bedel tespit ve tescil davası açılır. İdareye posta, telefon, e-posta gibi usullerle ulaşarak makul bir sürede görüşmeye katılacağınızı bildirirseniz dava açma işlemi geçici olarak bekletilir. Yine katılım sağlanmaz ise dava açılır.

27. Sahibi olduğum parsel için Resmi Gazetede acele kamulaştırma kararı yayımlandı. Ekindeki listede parselim de var. Bundan sonraki işlemler nasıl olacak?

İdare taşınmazın kamulaştırmaya konu kısmına «El koyma» kararı alınması için ilgili Mahkemeye başvurur. Mahkeme yedi gün içinde kıymet takdirini yaptırarak el koyma kararını verir. İdare takdir edilen bedeli yatırıp ödeme yaptığına dair dekontu Mahkemeye sunarak taşınmaza girer. Bu bedel taşınmazın gerçek kamulaştırma bedeli olmayıp sadece el koyma bedelidir. Sonrasında Kanunun 10. Maddesine göre açılacak dava neticesinde kamulaştırma bedeli kesinleşir. Kesinleşen bu bedel ile el koyma bedeli arasında ortaya fark çıkar ise mahsuplaşılır.

28. İdarenin açtığı bedel tespit ve tescil davasının gerekçeli kararı tarafıma tebliğ edildi. Dava kapsamında yatırılan kamulaştırma bedelini çekip kullanabilir miyim?

Kamulaştırma bedelinin bankadan çekilmesi tamamen Mahkemenin tasarrufundadır. Mahkeme kararında bedelin tarafınıza ödenmesi için bankaya müzekkere yazılması hükmü yer almaktadır. Ancak bankaya müzekkere yazılmamış ya da yazılan müzekkere bankaya ulaşmamış ise mahkeme kaleminden konu çözümlenebilir.

29. Kamulaştırma işlemleri sonucunda bütün işlemler tamamlanmış ve bedel tarafıma ödenmiştir. Ancak kamulaştırılan yerde kamulaştırma amacına yönelik hiçbir işlem yapılmamıştır. Kamulaştırılan yeri geri alabilir miyim?

Kamulaştırma bedelinin kesinleşmesi tarihinden itibaren beş yıl içinde, kamulaştırma ve devir amacına uygun hiçbir işlem veya tesisat yapılmaz veya kamu yararına yönelik bir ihtiyaca tahsis edilmeyerek taşınmaz mal olduğu gibi bırakılırsa, mal sahibi veya mirasçıları kamulaştırma bedelini aldıkları günden itibaren işleyecek kanuni faiziyle birlikte ödeyerek, taşınmaz malını geri alabilir. Ancak yol inşaat ve emniyet sahası için kamulaştırılan yerlerde emniyet sahası içinde kalan yerler için bu usul uygulanmaz.

30. Kamulaştırılan kısımda evim/işyerim vb. bulunmaktadır. Binayı ne kadar zamanda boşaltmalıyım?

Kamulaştırma bedelinin ödenmesine müteakip kamulaştırılan alandaki yapının 15 gün içinde boşaltılması gerekmektedir. Aksi takdirde icra hükümleri uygulanır. Ancak yapının boşaltılmasına engel mücbir sebepler (mevsimsel koşullar, doğal afet vb.) var ise İdareye bilgi verilmesi gerekir.

31. Kamulaştırmaya konu yerde hissedarlardan biriyim ve diğer hissedarlar ile ortaklığın giderilmesi davası devam etmekte. Kamulaştırma bedelini nasıl alacağım?

İdarece Kanunun 10. Maddesine göre dava açılarak kamulaştırılan yerin bedeli Mahkemece hesaplanır. Bu bedelin kime ne oranda ödeneceğine, ortaklığın giderilmesi davasında ki Mahkemece karar verilir.

32. Kamulaştırmaya konu yerin tapu kaydındaki maliki «Davalı» görünmekte ve davalı/davacılardan biri benim. Kamulaştırma bedeli alabilir miyim?

Taşınmaz malın tapuda kayıtlı olmakla birlikte mahkemede mülkiyeti üzerinde ihtilaf olduğu veya kadastrosu yapılmasına rağmen kadastro mahkemesinde davalı olduğunun tespit edilmesi halinde, idarece 10’uncu madde uyarınca kamulaştırma davası açılır. Mahkemece, taşınmaz mal hakkındaki mülkiyet ihtilafı ile ilgili davanın tüm taraflarına tebligat yapılır. Kamulaştırma bedelinin tespit edilmesi üzerine, bu bedelin mülkiyet ihtilafıyla ilgili davanın sonucunda belli olacak hak sahibine ödenmek üzere idarece mahkemenin belirttiği bankaya yatırılır. Mülkiyet ihtilafı ile ilgili davanın sonucunda, hak sahibi olduğuna mahkemece karar verilen kişinin müracaatı üzerine kamulaştırma bedelini tespit eden mahkemenin, paranın bu hak sahibine ödenmesi için bankaya yazacağı talimat üzerine para hak sahibine ödenir.