💸 Kamulaştırmada Hatalı Ödeme Faizi Siliniyor mu? | Geçici Madde 10 İncelemesi (6645 Sayılı Kanun)
📅 Eklenme Tarihi: 04.04.2015
📘 İlgili Kanun: 6645 sayılı Kanun, madde 12
🏛️ Amaç: Hatalı kamulaştırma ödemelerine ilişkin faiz borçlarını şarta bağlı olarak affetmek
📜 Geçici Madde 10 – Kanun Metni
“Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla kamulaştırma nedeniyle idarece ödenmiş olan ancak kesinleşen yargı kararları gereği geri ödenmesi gereken kamulaştırma bedelinin; borçlusuna bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce idarece tebliğ edilmiş olması hâlinde bu Kanunun yayımını izleyen aydan başlamak üzere altı ay içinde, tebliğ edilmemiş olması hâlinde ilgilisine tebliğ tarihinden itibaren üç ay içinde ödenmesi şartıyla kamulaştırma bedeliyle birlikte ödenmesi gereken faizin tahsilinden vazgeçilir. Şu kadar ki, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten sonra yapılacak tebligatlarda ödeme için verilen üç aylık sürenin bu maddede yer alan altı aylık sürenin içinde kalması hâlinde üç aylık süre altı aylık sürenin bitim tarihine kadar uzar. Bu madde hükmünden yararlanan şahıslar bu konuyla ilgili dava açamazlar. Bu şahıslar hakkında başlatılmış icra takipleri ödeme süresince durur, ödemeyi müteakip sonlandırılır, icra ve yargılama masrafları talep edilmez.”
📌 Madde Ne Anlama Geliyor?
Bu madde, kamulaştırma bedeli idare tarafından ödenmiş ancak daha sonra mahkeme kararıyla iadesine karar verilmiş ödemelerle ilgilidir.
🧾 Durum:
- İdare bir taşınmaz için kamulaştırma bedelini ödemiştir.
- Ancak daha sonra bir yargı kararıyla bu ödemenin yasal dayanağı olmadığına veya fazla ödendiğine karar verilmiştir.
⚖️ Sonuç: Malik, bu bedeli iade etmek zorundadır.
💰 Madde Ne Getiriyor?
Bu iade işlemlerinde, şartlı bir faiz affı düzenleniyor.
🎯 Şartlar:
📌 Tebligat Tarihi Öncesi Bildirim Yapılmışsa:
- Tebligat tarihi: Maddenin yürürlüğe girişinden önce
- Ödeme süresi: Kanunun yayımını izleyen aydan itibaren 6 ay
- Faiz affı: Kamulaştırma bedeline ek faizin tahsilinden vazgeçilir
📌 Tebligat Daha Sonra Yapılmışsa:
- Tebligat sonrası ödeme süresi: Tebliğden itibaren 3 ay
- Ancak bu 3 aylık süre, eğer 6 aylık genel sürenin içine denk geliyorsa, 6 ayın sonuna kadar uzatılır.
🚫 Ek Avantajlar – İcra ve Masraf İndirimi
✅ Bu maddeye uygun şekilde ödeme yapan kişi:
- Konuyla ilgili dava açamaz
- Hakkında başlatılan icra takipleri ödeme süresince durur
- Ödeme sonrası icra takibi sona erer
- İcra ve yargılama giderleri talep edilmez
🧠 Neden Getirildi?
Bu düzenleme ile:
- İdarelerin mahkeme kararı sonrası uğradığı zarar hızla telafi edilir,
- Vatandaşlara da faizden kurtulma imkânı tanınır,
- Uyuşmazlıkların dava yoluna gitmeden çözülmesi hedeflenir.
📊 Örnek Durum Senaryosu
👩🌾 Emine Hanım’ın tarlası kamulaştırıldı. 2012’de kendisine 150.000 TL ödendi. Ancak 2014’te mahkeme kamulaştırmanın usulsüz olduğuna ve bedelin iadesine karar verdi.
- 📩 İdare, Emine Hanım’a 2015 Mart ayında tebligat yaptı.
- 📅 Kanun 04.04.2015’te yürürlüğe girdi.
- Emine Hanım, Mayıs 2015 – Kasım 2015 arası ödeme yaparsa:
🔥 Faiz affı kazanır,
🧾 İcra masraflarından kurtulur,
⚖️ Yeni dava açamaz.
⚖️ Hukuki ve Mali Sonuçlar
| Konu | Etkisi |
|---|---|
| Belirtilen sürede ödeme yapılmazsa | ❌ Faiz affı uygulanmaz |
| Süresinde ödeme yapılırsa | ✅ Faiz affı + İcra takibi durur |
| Bu maddeye göre ödeme yapanlar | 🚫 Dava açamaz, masraf ödemesi gerekmez |
📝 SONUÇ: Hatalı Kamulaştırma Ödemelerine Nefes Aldıran Düzenleme
✅ Geçici Madde 10, vatandaşlara yargı kararı ile geri ödemek zorunda kaldıkları kamulaştırma bedellerinde faizsiz bir ödeme imkânı sağlamıştır.
🤝 Bu durum, hem idarelerin alacaklarını hızla tahsil etmelerini hem de bireylerin daha az zararla süreçten çıkmalarını hedefler.
2942 Sayılı Kamulaştırma Kanunundaki Orjinal Metni Aşağıda Verilmiştir ( Kanun için tıklayınız)
Tüm kanun maddesine erişmek için tıklayınız
Ek madde: 04/04/2015 t. 6645 s. K. m.121
Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla kamulaştırma nedeniyle idarece ödenmiş olan ancak kesinleşen yargı kararları gereği geri ödenmesi gereken kamulaştırma bedelinin; borçlusuna bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce idarece tebliğ edilmiş olması hâlinde bu Kanunun yayımını izleyen aydan başlamak üzere altı ay içinde, tebliğ edilmemiş olması hâlinde ilgilisine tebliğ tarihinden itibaren üç ay içinde ödenmesi şartıyla kamulaştırma bedeliyle birlikte ödenmesi gereken faizin tahsilinden vazgeçilir. Şu kadar ki, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten sonra yapılacak tebligatlarda ödeme için verilen üç aylık sürenin bu maddede yer alan altı aylık sürenin içinde kalması hâlinde üç aylık süre altı aylık sürenin bitim tarihine kadar uzar. Bu madde hükmünden yararlanan şahıslar bu konuyla ilgili dava açamazlar. Bu şahıslar hakkında başlatılmış icra takipleri ödeme süresince durur, ödemeyi müteakip sonlandırılır, icra ve yargılama masrafları talep edilmez.
- MADDE 12
4/11/1983 tarihli ve 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununa aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
“GEÇİCİ MADDE 10
Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla kamulaştırma nedeniyle idarece ödenmiş olan ancak kesinleşen yargı kararları gereği geri ödenmesi gereken kamulaştırma bedelinin; borçlusuna bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce idarece tebliğ edilmiş olması hâlinde bu Kanunun yayımını izleyen aydan başlamak üzere altı ay içinde, tebliğ edilmemiş olması hâlinde ilgilisine tebliğ tarihinden itibaren üç ay içinde ödenmesi şartıyla kamulaştırma bedeliyle birlikte ödenmesi gereken faizin tahsilinden vazgeçilir. Şu kadar ki, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten sonra yapılacak tebligatlarda ödeme için verilen üç aylık sürenin bu maddede yer alan altı aylık sürenin içinde kalması hâlinde üç aylık süre altı aylık sürenin bitim tarihine kadar uzar. Bu madde hükmünden yararlanan şahıslar bu konuyla ilgili dava açamazlar. Bu şahıslar hakkında başlatılmış icra takipleri ödeme süresince durur, ödemeyi müteakip sonlandırılır, icra ve yargılama masrafları talep edilmez.” ↩︎
